Page 12 - สิทธิและเสรีภาพส่วนบุคคล และสิทธิเด็ก กรณีเห็นว่าการกำหนดแบบทรงผมของนักเรียนกระทบต่อสิทธิมนุษยชนและไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 12
(๑) นักเรียนชายไว้ผมยาว โดยไว้ผมข้างหน้าและกลางศีรษะยาวเกิน ๕ เซนติเมตร
และชายผมรอบศีรษะไม่ตัดเกรียนชิดผิวหนัง หรือไว้หนวดหรือเครา
นักเรียนหญิงตัดผมหรือไว้ผมยาวเลยต้นคอ หากโรงเรียนหรือสถานศึกษาใด
อนุญาตให้ไว้ยาวเกินกว่านั้นก็ให้รวบให้เรียบร้อย
นักเรียนใช้เครื่องสำาอาง หรือสิ่งปลอมเพื่อการเสริมสวย
ต่อมา กระทรวงศึกษาธิการได้ออกกฎกระทรวง ฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๑๘) ลงวันที่ ๖ มกราคม
พ.ศ. ๒๕๑๘ ที่ระบุว่า ให้ยกเลิกความในข้อ (๑) ของข้อ ๑ แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๑๕)
ออกตามความในประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๑๓๒ ลงวันที่ ๒๒ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๕ และให้ใช้
ข้อความต่อไปนี้แทน
(๑) นักเรียนชายตัดผมหรือไว้ผมยาวจนด้านข้างและด้านหลังยาวเลยตีนผมหรือ
ไว้หนวด ไว้เครา
นักเรียนหญิงตัดผมหรือไว้ผมยาวเลยต้นคอ หากโรงเรียนหรือสถานศึกษาใด
อนุญาตให้ไว้ยาวเกินกว่านั้นก็ให้รวบให้เรียบร้อย
นักเรียนใช้เครื่องสำาอาง หรือสิ่งปลอมเพื่อการเสริมสวย
ต่อมา กระทรวงศึกษาธิการได้มีบันทึกข้อความ ด่วนที่สุด ที่ ศธ ๐๒๐๔/๕๒๘๕ ลงวันที่ ๑๒
พฤษภาคม ๒๕๔๖ ถึงอธิบดีและหัวหน้าส่วนราชการที่มีสถานศึกษาในสังกัด เรื่อง ซ้อมความเข้าใจ
เกี่ยวกับการแต่งกายและความประพฤตินักเรียน สรุปความได้ว่า นักเรียนหรือนักศึกษาต้องประพฤติตน
อยู่ในระเบียบวินัยของโรงเรียนหรือสถานศึกษาที่ตนสังกัดอยู่ และต้องแต่งกายหรือแต่งเครื่องแบบ
ตามระเบียบข้อบังคับของโรงเรียน รวมทั้งต้องไม่แต่งกายหรือประพฤติตนไม่เหมาะสมแก่สภาพ
ของนักเรียนหรือนักศึกษาตามที่กำาหนดในกฎกระทรวง ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๑๕) แก้ไขเพิ่มเติมโดย
กฎกระทรวง ฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๑๘) ออกตามความในประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๑๓๒ ลงวันที่
๒๒ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๕ โดยเฉพาะทรงผมของนักเรียน ซึ่งกฎกระทรวงถือว่าไม่เหมาะสมแก่สภาพ
นักเรียน ได้แก่
๑) กรณีนักเรียนชาย ดัดผม หรือไว้ผมยาวจนด้านข้างและด้านหลังยาวเลยตีนผม
๒) กรณีนักเรียนหญิง ดัดผม หรือไว้ผมยาวเลยต้นคอ แต่หากโรงเรียนหรือ
สถานศึกษาให้ไว้ผมได้ ก็ให้รวบผมให้เรียบร้อย
ดังนั้น โรงเรียนหรือสถานศึกษาจึงอาจพิจารณาผ่อนคลายระเบียบหรือข้อบังคับที่เกี่ยวกับ
การไว้ทรงผมให้เหมาะสมกับวัยและสภาพของนักเรียนตามสถานการณ์ปัจจุบัน ซึ่งไม่ขัดหรือแย้งกับ
กฎกระทรวงดังกล่าวได้
ซึ่งปัจจุบันบันทึกข้อความฉบับดังกล่าวยังมีผลบังคับใช้อยู่ เนื่องจากกระทรวงศึกษาธิการ
ยังไม่มีหนังสือยกเลิกบันทึกข้อความฉบับดังกล่าวข้างต้นแต่อย่างใด
11
สิทธิและเสรีภาพส่วนบุคคล และสิทธิเด็ก กรณีเห็นว่าการกำาหนดแบบทรงผมของนักเรียนกระทบต่อสิทธิมนุษยชน
และไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐