Page 114 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

1.4) พระราชบัญญัติสงวนและคุมครองสัตวปา พ.ศ. 2535

สถานการณสัตวปาที่ลดจํานวนลงมากทั้ง ๆ ที่รัฐบาลไดมีมาตรการในการคุมครองสัตวปา

มานาน เริ่มจากการตราพระราชบัญญัติสําหรับรักษาชางปา ใน ร.ศ. 119 (พ.ศ. 2443) ในสมัยพระบาท
สมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวเพื่อควบคุมการจับ การลา และฆาชาง รัฐบาลสมัยจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต

เปนนายกรัฐมนตรีไดออกพระราชบัญญัติสงวนและคุมครองสัตวปา พ.ศ. 2503 ซึ่งไดจําแนกสัตวปาไวเปน

2 หมวด ไดแก สัตวปาสงวนและสัตวปาคุมครอง
สัตวปาสงวน หมายถึง สัตวปาที่หาไดยาก บางชนิดมีจํานวนลดลงมากจนสูญพันธุไป สัตวปาสงวน

ไดรับความคุมครองตามกฎหมายหามมิใหผูใดลา ยกเวนเพื่อการศึกษาและวิจัยเทานั้น
สัตวปาคุมครอง แบงออกไดเปน 2 ประเภท

- สัตวปาคุมครองประเภทที่ 1 หมายถึง สัตวปาซึ่งตามปกติคนไมกินเนื้อเปนอาหาร ไมลา

เพื่อการกีฬาหรือเปนสัตวปาที่ทําลายศัตรูพืช หรือขจัดสิ่งปฏิกูล หรือเปนสัตวปาที่ควรสงวนไวประดับความงาม
ตามธรรมชาติ

- สัตวปาคุมครองประเภทที่ 2 หมายถึงสัตวปาซึ่งตามปกติคนกินเนื้อเปนอาหารหรือลาเพื่อการกีฬา
สัตวปาสงวนและสัตวปาคุมครองทั้ง 2 ประเภท ก็ยังลดนอยลงอีกจนบางชนิด จึงไดมีการแกไข

เพิ่มเติม โดยประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 228 ลงวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2515 เพื่อการสงวนและคุมครอง

สัตวปาตลอดจนรักษาสภาพสิ่งแวดลอมที่อยูอาศัยของสัตวปา และในป พ.ศ. 2518 ไดมีการประชุมเกี่ยวกับ
การคาพืชและสัตวหายากขึ้นระหวางประเทศตาง ๆ จํานวน 96 ประเทศ ผลจากการประชุมไดกําหนดหาม

ทําการคาขายพืชและสัตวจํานวน 675 ชนิดโดยเด็ดขาด เนื่องจากอยูในภาวะที่ใกลจะสูญพันธุ จึงไดมีการ

ออกพระราชบัญญัติสงวนและคุมครองสัตวปา พ.ศ. 2535 ขึ้นมาใชแทนพระราชบัญญัติฉบับเดิม โดยมี
การอนุญาตใหภาคเอกชนดําเนินกิจการสวนสัตวสาธารณะได เพาะพันธุสัตวปาคุมครองบางชนิดได เพื่อเปนการ

อนุรักษและขยายพันธุสัตวปาและเสริมรายไดของประชาชน นอกจากนี้ยังมีการเพิ่มโทษตอการกระทําความผิด

ใหสูงขึ้น ดังสาระสําคัญของกฎหมายตามที่ฝายพัฒนาและสงเสริมการอนุรักษสัตวปา กรมปาไมไดรวบรวมไว ดังนี้
- ยกเลิกพระราชบัญญัติสงวนและคุมครองสัตวปา พ.ศ. 2503 และประกาศคณะปฏิวัติ

ฉบับที่ 228 ลงวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2515
- ยกเลิกใบอนุญาตตาง ๆ ที่ออกตามพระราชบัญญัติเดิมทั้งหมด

- สําหรับกฎกระทรวง ระเบียบ และประกาศ ที่ออกตามพระราชบัญญัติเดิมใหใชตอไป

หากไมขัดแยงกับพระราชบัญญัติฉบับนี้จนกวาจะมี กฎ ระเบียบ และประกาศฉบับใหมออกมาใชบังคับ เชน
ชนิดสัตวปาคุมครองตามพระราชบัญญัติเดิมยังคงใหเปนสัตวปาคุมครองตามพระราชบัญญัติฉบับใหมไปกอน

รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 93
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”