Page 6 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน

คํานํา

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติในฐานะองคกรตามรัฐธรรมนูญ มีอํานาจหนาที่ในการตรวจสอบ
และรายงานการกระทํา หรือการละเลยการกระทําอันเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชน หรืออันไมเปนไปตาม

พันธกรณีระหวางประเทศเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนที่ประเทศไทยเปนภาคี และเสนอมาตรการการแกไข

ที่เหมาะสมตอบุคคลหรือหนวยงานที่กระทําหรือละเลยการกระทําดังกลาวเพื่อดําเนินการ ทั้งนี้

ตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 257 วรรคหนึ่ง (1) และพระราชบัญญัติ

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ พ.ศ. 2542 มาตรา 15 (2)
ที่ผานมา คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติพบวา มีประเด็นปญหาเกี่ยวกับอํานาจหนาที่ของ

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ในกรณีที่มีการรองเรียนขอใหตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้น

จากการกระทําของเอกชน ซึ่งหากพบวา มีการละเมิดสิทธิมนุษยชนเกิดขึ้น และบุคคลหรือองคกรที่เปนภาคเอกชน
ไมดําเนินการตามมาตรการการแกไขปญหา การที่คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติจะรายงานตอ

นายกรัฐมนตรีเพื่อสั่งการใหบุคคลหรือองคกรภาคเอกชนนั้น ๆ ดําเนินการตามมาตรการดังกลาวก็ไมอาจมีผล

ในทางปฏิบัติ เนื่องจากนายกรัฐมนตรีไมมีอํานาจตามกฎหมายที่จะสั่งการบุคคลหรือองคกรภาคเอกชน

ใหดําเนินการตามมาตรการการแกไขปญหาของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติไดโดยตรง นอกจากนี้

การคุมครองสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธระหวางเอกชนดวยกัน อาจมีผลขัดแยงกับหลักความเปนอิสระในการ
แสดงเจตนาในกฎหมายเอกชน ซึ่งจะเห็นไดวาประเด็นปญหาดังกลาว เปนปญหาที่เกี่ยวของกับความรูความเขาใจ

ของประชาชนทั่วไปตออํานาจหนาที่และการปฏิบัติหนาที่ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ และเปน

ปญหาพื้นฐานที่มีความสําคัญอยางยิ่งตอขอบเขตในการปฏิบัติหนาที่ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
ในการสงเสริมและคุมครองสิทธิมนุษยชนแกบุคคลทั่วไป ตามเจตนารมณของกฎหมายที่เกี่ยวของ

ดวยเหตุดังกลาว สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติจึงไดดําเนินการศึกษาวิจัย เรื่อง

“คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธระหวาง

เอกชนดวยกัน” โดยมีสถาบันวิจัยและใหคําปรึกษาแหงมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร เปนที่ปรึกษา ทั้งนี้ มีวัตถุประสงค

เพื่อศึกษาแนวคิดหลักการ มาตรฐานสากล บทบาทและอํานาจหนาที่ขององคกรที่ทําหนาที่คุมครองสิทธิมนุษยชน
ทั้งในและตางประเทศ และศึกษา วิเคราะห กรณีที่เปนปญหาเกี่ยวกับขอบเขตอํานาจหนาที่ของคณะกรรมการ

สิทธิมนุษยชนแหงชาติในความสัมพันธระหวางเอกชนดวยกัน อันจะนําไปสูการไดขอเสนอแนะแนวทางเกี่ยวกับ

การปฏิบัติหนาที่ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติในการตรวจสอบการกระทําหรือการละเลยการกระทํา
ในเรื่องดังกลาว ในมิติสิทธิมนุษยชนตามหลักกฎหมายและหลักสิทธิมนุษยชนไดอยางชัดเจน

I