Page 9 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ปัญหาและมาตรการทางกฎหมายในการรับรองและคุ้มครองสิทธิในความเป็นอยู่ส่วนตัว
P. 9
IV รายงานการศึกษาวิจัย
เรื่อง ปญหาและมาตรการทางกฎหมายในการรับรองและคุมครองสิทธิในความเปนอยูสวนตัว
มาตั้งแตเกิด ผูใชอํานาจปกครองไมมีอํานาจที่จะลบลางและมิอาจจะกาวลวงได ซึ่งแบงออกไดเปนสี่ประการสําคัญ
ไดแก สิทธิในความเปนอยูสวนตัวเกี่ยวกับขอมูลสวนบุคคล ชีวิตครอบครัว เคหสถานหรือที่พักอาศัย และจดหมาย
หรือการติดตอสื่อสาร
ดังนั้น โดยหลักแลว สิทธิในความเปนอยูสวนตัวของบุคคลจึงตองไดรับการเคารพจากบุคคลทั้งหลาย
รวมถึงองคกรของรัฐดวย แตอยางไรก็ตาม องคกรของรัฐอาจมีความจําเปนที่จะตองดําเนินมาตรการบางประการ
ที่เปนการแทรกแซงหรือรุกลํ้าการใชสิทธิดังกลาว อันนํามาซึ่งการตรวจสอบของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
แหงชาติวาการกระทําอยางหนึ่งอยางใดขององคกรของรัฐเปนการแทรกแซงหรือรุกลํ้าสิทธิในความเปนอยูสวนตัว
ของบุคคลโดยชอบดวยกฎหมาย หรือในทางตรงกันขามการกระทํานั้นเปนการกระทําตามอําเภอใจหรือไมชอบ
ดวยกฎหมาย อันเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชน
1.1 สิทธิในความเปนอยูสวนตัว กับการเคารพสิทธินั้นโดยบุคคลอื่น
สิทธิในความเปนอยูสวนตัวไดรับการรับรองและคุมครองไวในกฎเกณฑและขอตกลงระหวาง
ประเทศหลายฉบับในฐานะเปนสิทธิมนุษยชนประการหนึ่ง โดยเฉพาะอยางยิ่งปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน
และอนุสัญญาแหงยุโรปวาดวยการคุมครองสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐาน อันมีคาบังคับเหนือกวากฎหมาย
ภายในของประเทศตาง ๆ ที่เกี่ยวของ การรับรองสิทธิในความเปนอยูสวนตัวเปนการรับรองถึงการดํารงอยูของสิทธิ
ดังกลาวในลักษณะที่เปนสิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานอันเกี่ยวดวยศักดิ์ศรีความเปนมนุษย ในขณะที่การคุมครอง
สิทธิในความเปนอยูสวนตัวเปนการคุมครองทั้งในดานความลับของความเปนอยูสวนตัวและในดานเสรีภาพของ
ความเปนอยูสวนตัวดวย โดยนัยดังกลาว บุคคลทุกคนจึงยอมมีสิทธิที่จะไดรับการเคารพสิทธิในความเปนอยูสวนตัว
ของตน และสามารถใชสิทธินั้นไดตราบเทาที่ไมขัดตอกฎหมายและไมกระทบสิทธิของบุคคลอื่น ในขณะเดียวกัน
สิทธิในความเปนสวนตัวก็ไดกอใหเกิดหนาที่หรือความผูกพันตอบุคคลทั้งหลายในอันที่จะตองไมกระทําการ
อยางใด ๆ ที่จะเปนการแทรกแซงหรือรุกลํ้าสิทธิดังกลาว ทั้งจากองคกรของรัฐ (ในความสัมพันธระหวางภาครัฐ
กับเอกชน) และจากเอกชนหรือปจเจกบุคคล (ในความสัมพันธระหวางเอกชนหรือปจเจกบุคคลดวยกันเอง)
สําหรับประเทศไทย สิทธิในความเปนอยูสวนตัวไดรับการรับรองและคุมครอง ไวโดยชัดแจง
ในรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 สิทธิในความเปนอยูสวนตัว จึงมีคุณคาในระดับ
รัฐธรรมนูญเลยทีเดียว ดังนั้น โดยหลักแลว องคกรของรัฐยอมมิอาจดําเนินมาตรการ หรือกระทําการอยางใด ๆ
อันเปนการแทรกแซงหรือรุกลํ้าการใชสิทธิในความเปนอยูสวนตัวของบุคคลมิได อันจะเปนการขัดตอเจตนารมณ
ของรัฐธรรมนูญและกฎเกณฑระหวางประเทศที่เกี่ยวของ
1.2 สิทธิในความเปนอยูสวนตัว กับขอยกเวนของการกระทําอันเปนการแทรกแซงหรือรุกลํ้าสิทธิ
ดังกลาวโดยชอบดวยกฎหมาย แมวาโดยหลักแลว องคกรของรัฐจะมิอาจกระทําการหรือดําเนินมาตรการใด ๆ
อันเปนการแทรกแซงหรือรุกลํ้าการใชสิทธิในความเปนอยูสวนตัวของบุคคลดังที่ไดกลาวแลวขางตน
แตในบางสถานการณ องคกรของรัฐอาจมีความจําเปนตองดําเนินมาตรการทางกฎหมายหรือทางปกครอง
อยางหนึ่งอยางใดเพื่อประโยชนสาธารณะ อันอาจมีผลเปนการแทรกแซงหรือรุกลํ้าสิทธิในความเปนอยูสวนตัว
ของบุคคลได
อยางไรก็ตาม การที่องคกรของรัฐจะดําเนินมาตรการหรือกระทําการอยางหนึ่งอยางใด
อันเปนการแทรกแซงหรือรุกลํ้าสิทธิในความเปนอยูสวนตัวของบุคคลได จะตองอยูภายใตเงื่อนไขบางประการ