Page 202 - คู่มือการทำความเข้าใจ เรื่อง สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง
P. 202
200 คู่มือ การทำาความเข้าใจ เรื่อง สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง
๒. มาตรฐานของการพิสูจน์ (standard of proof) รายงานการค้นหาข้อเท็จจริงควรเปิดเผย
โดยรวมว่า หลักฐานที่ใช้ในการสรุปมีระดับมาตรฐานเช่นใด หากหลักฐานไม่เพียงพอที่
จะทำาการสรุปให้ชัดเจนลงไปได้ก็ควรใช้วลีที่แสดงเงื่อนไข เช่น “ตามที่พยานได้กล่าวว่า
.......” หรือ “มีความเป็นไปได้ที่ .............” หรือ “ดูเหมือนอย่างมากกว่า”
๓. ความไม่โอนเอียงเข้าข้างฝ่ายใด (impartiality) รายงานสิทธิมนุษยชนควรมีความสมดุล
ไม่ควรใช้คำาที่แสดงถึงการตีตรา หรือภาษาที่แสดงการตัดสินและกล่าวหา รายงานควร
ระบุข้อเท็จจริง และให้ข้อเท็จจริงอธิบายด้วยตัวของมันเอง
๑. ๗. ตัวอย่�งก�รนำ�หลักก�รค้นห�ข้อเท็จจริง/ก�รไต่สวนข้อเท็จจริง
คณะกรรม�ธิก�รระหว่�งรัฐบ�ลอ�เซียนว่�ด้วยสิทธิมนุษยชน
และก�รตรวจสอบไปใช้
(ASEAN Inter-Governmental Commission on Human Rights -AICHR)
ในเบื้องต้นของบทนี้ได้อธิบายหลักการสำาคัญที่ช่วยในการสร้างกรอบในการค้นหาข้อเท็จจริง
ตามหลักการสิทธิมนุษยชนและการวางแผนเพื่อลงปฏิบัติการค้นหาข้อเท็จจริง สิ่งหนึ่งที่ต้องพึ่งระวัง
คือ ปัญหาสิทธิมนุษยชนนั้นมีลักษณะเป็นเอกลักษณ์ มีความแตกต่างตามข้อเท็จจริงและบริบทที่
เกี่ยวข้อง จึงยากต่อการกำาหนดแนวคำาถามที่ตายตัวและเป็นคำาถามที่สามารถนำาไปใช้ได้กับทุกกรณี
ดังนั้น สิ่งที่ผู้ปฏิบัติงานต้องคำานึงถึงและทำาความเข้าใจเสมอ คือ การประเมินสถานการณ์ตามหลักการ
สิทธิมนุษยชนที่อยู่บนพื้นฐานของบริบท และสภาวการณ์ของกรณีนั้นๆ
ตัวอย่างต่อไปนี้เป็นการอธิบายถึงการนำาหลักการการค้นหาข้อเท็จจริงไปใช้ โดยจะยก
ตัวอย่างที่แสดงข้อเท็จจริง บริบทเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น และการกำาหนดวัตถุประสงค์ของการค้นหา
ข้อเท็จจริงที่ถือว่าเป็นสิ่งจำาเป็นของกระบวนการนี้ โดยอธิบายกระบวนการวิเคราะห์ที่ช่วยในการ
ค้นหาข้อเท็จจริงและการประเมินสิทธิมนุษยชน อีกทั้งยังให้แนวทางในการใช้แนวคิดสิทธิมนุษยชนใน
กระบวนการค้นหาข้อเท็จจริง ผู้อ่านควรกลับไปดูเนื้อหาการค้นหาข้อเท็จจริงในตอนต้นของบทที่ ๔ นี้
เพื่อให้เข้าใจถึงขั้นตอนการอธิบายกระบวนการในกรณีศึกษาตัวอย่างนี้
ข้อเท็จจริงของกรณีศึกษ�
ในวันที่ ๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๖ พบนาย ข ถูกฆ่าตายในเวลากลางวัน ขณะที่เขายืนอยู่หน้า
บ้านของตนเอง มือปืนสวมหมวกกันน็อคพร้อมมอเตอร์ไซด์ ยิงกระสุน ๕ นัดเข้าที่ตัวเขา หลังจากที่ยิง
แล้วก็ขี่มอร์เตอร์ไซด์หนีไป นาย ข เจ็บปวดจากบาดแผลที่ศรีษะและหน้าอก และเสียชีวิตในเวลาต่อมา
นาย ข เป็นนักกิจกรรมด้านสิ่งแวดล้อมเขาเป็นผู้นำาในการชุมนุมประท้วงต่อต้านโครงการ
