Page 8 - ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายในการคุ้มครองสิทธิของผู้อพยพหนีภัยสงครามและข้อเสนอในการปรับปรุงแก้ไข พ.ร.บ.คนเข้าเมือง พ.ศ. 2522

และนำาไปเป็นกรอบแนวทางในการจัดทำาแผนงานและโครงการในขอบเขตภารกิจที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้
สามารถสนองผลประโยชน์แห่งชาติในทิศทางที่สอดคล้องกันและเป็นเอกภาพ

ในอดีต ปัญหาความมั่นคงของชาติมีความเชื่อมโยงระหว่างปัจจัยภายนอกประเทศกับปัจจัยภายใน
ประเทศ ภัยคุกคามในรูปแบบเดิม โดยเฉพาะจากการคุกคามของกำาลังทหารขนาดใหญ่มีแนวโน้มลดลง
แต่การอยู่ร่วมกับประเทศเพื่อนบ้านซึ่งมีระดับการพัฒนาด้านเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองต่างจากไทย

ทำาให้เกิดปัญหาความหวาดระแวงระหว่างกัน เป็นผลให้ระดับความร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้านผันผวนใน
บางห้วงเวลา และยังฉุดรั้งความคืบหน้าการแก้ไขปัญหาความมั่นคงตามแนวชายแดน

ปัจจุบัน ความตึงเครียดของความขัดแย้งในภูมิภาคได้คลี่คลายลงเป็นลำาดับ อันเนื่องมาจากความ
ร่วมมือในระดับภูมิภาคในการเป็นประชาคมอาเซียน นำาไปสู่บรรยากาศการสร้างความเข้าใจและพัฒนา
ยกระดับความสัมพันธ์อันจะนำาไปสู่ความร่วมมือที่ใกล้ชิดต่อกัน โดยให้ความสำาคัญกับการสร้างเสริมความ

สัมพันธ์ทางการทูตในเชิงป้องกันมากขึ้น แม้จะมีความขัดแย้งอยู่บ้างแต่เป็นเพียงปรากฏการณ์ปกติที่
่
ส่งผลกระทบระดับตำาและค่อนข้างจำากัดเฉพาะพื้นที่
สำาหรับพื้นที่ชายแดนซึ่งเคยเป็นพื้นที่ปิดนั้น ได้เปลี่ยนสภาพไปสู่พื้นที่เปิดกว้างเพื่อการติดต่อ
คมนาคม การค้า และการท่องเที่ยวเพิ่มขึ้น เกิดสภาวะแวดล้อมที่เกื้อหนุนให้การพัฒนาสามารถดำาเนิน
ไปได้อย่างต่อเนื่อง ในทศวรรษที่ผ่านมา สถานการณ์ระหว่างไทยกับประเทศเพื่อนบ้านได้พัฒนาสู่ทิศทาง

การมีความร่วมมือที่ดีต่อกัน เพราะต่างเห็นความสำาคัญของความร่วมมือเพื่อลดช่องว่างการพัฒนาที่
แตกต่างกัน และต้องการเพิ่มอำานาจการแข่งขันไปด้วยกัน จึงได้มีความพยายามที่จะสร้างกรอบความ
ร่วมมือในกลุ่มประเทศเพื่อนบ้านและในภูมิภาค ทั้งในระดับทวิภาคีและพหุภาคี มียุทธศาสตร์ในการสร้าง

ความสัมพันธ์กับประเทศเพื่อนบ้านให้เกิดความเข้าใจและไว้วางใจด้วยการใช้ปัญหาที่เผชิญร่วมกันเป็นตัวตั้ง
และช่วยเหลือกันในการร่วมกันหาวิธีแก้ปัญหา มีการเรียนรู้พึ่งพากันโดยใช้มิติทางวัฒนธรรมเป็นปัจจัย
ยึดโยงเพื่อทำาให้เกิดทัศนคติที่ดีต่อกัน มีโครงการความร่วมมือด้านความมั่นคง การเมือง เศรษฐกิจ

และสังคม เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง และได้รับการสนับสนุนทั้งในระดับรัฐบาลและประชาชนทางด้านการ
ท่องเที่ยวและการคมนาคม โดยการพัฒนาเส้นทางคมนาคมเชื่อมโยงประเทศเพื่อนบ้านและในภูมิภาค

เพื่อใช้เป็นเส้นทางติดต่อแลกเปลี่ยนด้านสินค้าและบริการ และการเดินทางข้ามแดนที่มีการผ่อนคลาย
ให้มีความสะดวกมากขึ้น
ในการพัฒนาความร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้าน ประเทศไทยต้องปรับตัวให้ทันกับสถานการณ์ที่

เปลี่ยนไป โดยเฉพาะจุดอ่อนของระบบการเฝ้าตรวจชายแดน การสู้รบพื้นที่ใกล้ชายแดน และผู้หลบหนี
เข้าเมือง เจ้าหน้าที่รัฐและสังคมไทยโดยรวมยังขาดความตระหนักถึงความสำาคัญของการเรียนรู้เข้าใจ

ประเทศเพื่อนบ้าน ทั้งในมิติด้านภาษา วัฒนธรรม และวิถีชีวิต จึงจะทำาให้ได้รับประโยชน์จากการขยาย
ความร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้าน ประเทศไทยจึงควรมีนโยบาย แนวทาง และมาตรการในการปฏิบัติ



ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายในการคุ้มครองสิทธิของผู้อพยพหนีภัยสงคราม และข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย พ.ร.บ. คนเข้าเมือง พ.ศ. ๒๕๒๒