Page 87 - รายงานฉบับสมบูรณ์ นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย-พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม
P. 87
๗๘
รายงานศึกษาวิจัย “นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย – พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม”
สภาวะปกติ โดยไม่มีการกลั่นกรองตรวจสอบความปลอดภัยของผู้ลี้ภัย และสถานการณ์การสู้รบใน
ประเทศต้นทางอย่างแท้จริง
ประเทศไทยควรก าหนดให้มีการตรวจสอบว่าการส่งผู้ลี้ภัยกลับประเทศ จะท าให้ผู้ลี้ภัยมีความ
เสี่ยงที่จะได้รับอันตายในสิทธิและเสรีภาพหรือไม่ และหากการส่งกลับจะท าให้ผู้ลี้ภัยมีความเสี่ยงดังกล่าว
ประเทศไทยต้องไม่ถูกผลักดันผู้ลี้ภัยกลับประเทศ โดยในระหว่างรอให้สถานการณ์การสู้รบในประเทศ
ต้นทางยุติ ประเทศไทยควรจัดให้ความคุ้มครองชั่วคราว (temporary protection) โดยร่วมมือกับองค์กร
ระหว่างประเทศ และ หน่วยงานภาคประชาสังคม โดยหลักเกณฑ์ของการคุ้มครองชั่วคราวนั้นต้อง
สอดคล้องกับพันธกรณีตามกฎหมายระหว่างประเทศและกฎหมายภายในของรัฐ เช่น อนุสัญญาว่าด้วย
สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง, อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก แต่ทั้งนี้ การให้ความคุ้มครองชั่วคราวโดย
ไม่ควรยืดขยายออกไปโดยไม่จ าเป็น และต้องถูกแทนที่ด้วยมาตรการที่ยั่งยืน และความคุ้มครองชั่วคราวนี้
ควรสิ้นสุดลงเมื่อผู้อพยพสามารถกลับคืนสู่ประเทศต้นก าเนิดได้อย่างปลอดภัยและมีศักดิ์ศรี
๔.๑.๒ ต้องแจ้งผู้ลี้ภัยล่วงหน้าเป็นระยะเวลาตามสมควรก่อนการส่งกลับ
เจ้าหน้าที่ต้องแจ้งผู้ลี้ภัยล่วงหน้าก่อนการส่งกลับเป็นระยะเวลาตามสมควร โดยก าหนดเวลา
เพียงพอให้ผู้ลี้ภัยเตรียมตัวเพื่อเดินทางกลับและให้ผู้ลี้ภัยได้พิจารณาว่าจะคัดค้านการส่งกลับหรือไม่ หาก
ประสงค์จะส่งกลับผู้ลี้ภัยจะต้องแสดงเหตุแห่งการคัดค้านต่อองค์กรที่เป็นกลางและเป็ นอิสระจากองค์กร
ซึ่งเป็นผู้ท าค าสั่งดังกล่าว สิทธิในกระบวนการคัดค้านค าสั่งดังกล่าวเป็นหลักการทั่วไปของกฎหมายสิทธิ
มนุษยชนที่บุคคลมีสิทธิในการได้รับการเยียวยาและการเรียกร้องได้รับกระบวนพิจารณาที่เป็นธรรม
๔.๑.๓ ก าหนดช่องทางให้ผู้ลี้ภัยสามารถคัดค้านการส่งกลับต่อองค์กรที่เป็นกลาง และ
เป็นอิสระจากหน่วยงานที่ออกค าสั่งให้ส่งกลับ
เมื่อผู้ลี้ภัยได้ร้องคัดค้านการส่งกลับ ประเทศไทยควรก าหนดให้มีองค์กรที่ท าหน้าที่พิจารณา
ค าร้องดังกล่าว โดยเป็นองค์กรที่เป็นอิสระ ไม่อยู่ภายใต้หน่วยงานที่ท าค าสั่งส่งกลับ ทั้งนี้ ในระหว่าง
กระบวนพิจารณานั้น ผู้ลี้ภัยควรจะได้รับค าปรึกษาจากทนายความเพื่อการปกป้ องและคุ้มครองสิทธิของ
ผู้ลี้ภัย และจะต้องเลื่อนการส่งตัวผู้ลี้ภัยออกนอกประเทศระหว่างการพิจารณาค าคัดค้านดังกล่าว