Page 25 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ปัญหาเยาวชนหญิงที่ตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรกับมิติสิทธิมนุษยชน ฉบับสมบูรณ์

 กรอบแนวคิดสิทธิอนามัยเจริญพันธุ์

แม้ว่ำประเด็นสิทธิมนุษยชนและสิทธิอนำมัยเจริญพันธุ์เป็นกำรปฏิบัติของทุกหน่วยงำนองค์กรทั้ง
ภำครัฐ เอกชน และประชำชนก็ตำม แต่กำรปฏิบัติงำนของภำครัฐภำยใต้กรอบแนวคิดสิทธิอนำมัยเจริญพันธุ์

เกี่ยวข้องโดยตรงกับกระทรวงสำธำรณสุข ที่มีกำรพิจำรณำยกร่ำงกฎหมำยอนำมัยเจริญพันธุ์ซึ่งอยู่ภำยใต้

กรอบของสิทธิอนำมัยเจริญพันธุ์

๑. สิทธิในการมีชีวิตอยู่อย่างมีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ (Rights to Life)

ผู้หญิงมีสิทธิที่จะไม่ตกอยู่ในอันตรำยจำกกำรตั้งครรภ์, ไม่ตกอยู่ในอันตรำยเพรำะกำรท ำแท้งที่ไม่
ปลอดภัย, ไม่ตกอยู่ในอันตรำยเพรำะขำดบริกำรสุขภำพที่ปลอดภัย ขำดบริกำรให้ค ำปรึกษำ และไม่ตกอยู่

ในอันตรำยเพรำะขำดข้อมูลข่ำวสำรในเรื่องสุขภำพทำงเพศและอนำมัยเจริญพันธุ์ โดยยึดหลักปฏิญญำ

สำกลว่ำด้วยสิทธิมนุษยชน ข้อ ๓ ที่ว่ำ บุคคลมีสิทธิในกำรด ำเนินชีวิต ในเสรีธรรมและในควำมมั่นคงแห่ง

ร่ำงกำย แผนปฏิบัติกำรประชำกรและพัฒนำ

มำกไปกว่ำนั้น ในมิติสิทธิในกำรมีชีวิตอยู่อย่ำงมีศักดิ์ศรีควำมเป็นมนุษย์ ได้หมำยรวมถึงสิทธิใน
เสรีภำพและควำมปลอดภัยของบุคคล (Right of Liberty and Security of Person) ที่ผู้หญิงมีสิทธิที่จะ

ได้รับควำมพึงพอใจ อิสระในกำรเลือกวิถีชีวิตทำงเพศ กำรเจริญพันธุ์ โดยปรำศจำกกำรบังคับ แทรกแซง

ทั้งกำรมีเพศสัมพันธ์ ตั้งครรภ์ ท ำหมัน รวมไปถึงท ำแท้ง ยกเว้นในกรณีที่ผู้หญิงยินยอมโดยอิสระและเต็มใจ

, สิทธิในควำมเสมอภำคและกำรไม่ถูกเลือกปฏิบัติในทุกรูปแบบ (Right of Equality and to Be Free All
Forms of Discrimination) และสิทธิในกำรได้รับควำมปลอดภัยจำกกำรถูกทำรุณกรรมและกำรปฏิบัติ

มิชอบ (Right to Be Free From Torture and All Treatment) ซึ่งเป็นไปตำมปฏิญญำสำกลว่ำด้วยสิทธิ

มนุษยชน รวมไปถึงแผนปฏิบัติเพื่อควำมก้ำวหน้ำของสตรี อนุสัญญำว่ำด้วยกำรขจัดกำรเลือกปฏิบัติต่อ

สตรีในทุกรูปแบบ และแผนปฏิบัติกำรประชำกรและกำรพัฒนำ (จิตติมำ ภำณุเดช และคณะ, ๒๕๕๐)

๒. สิทธิในความเป็นส่วนตัว (Rights to Privacy)

กำรให้บริกำรด้ำนสุขภำพทำงเพศและอนำมัยเจริญพันธุ์ทุกรูปแบบ ต้องเป็นกำรให้บริกำรโดย
เคำรพควำมเป็นส่วนตัวและยึดกำรตัดสินใจของผู้รับบริกำรเป็นหลัก รวมถึงเรื่องกำรคุมก ำเนิดและกำรท ำ

แท้ง ซึ่งกำรรักษำควำมลับของผู้รับบริกำรถือเป็นหลักกำรส ำคัญอย่ำงยิ่ง (จิตติมำ ภำณุเดช และคณะ,

๒๕๕๐)

๓. สิทธิในการได้รับข้อมูลข่าวสารและการศึกษา (Rights to Information and Education)

กำรมีสิทธิรับข้อมูลควำมรู้ที่ถูกต้อง ทันสมัยและรอบด้ำน เพื่อประโยชน์สูงสุดในกำรตัดสินใจในทุก
เรื่องเกี่ยวกับเรื่องสุขภำพทำงเพศและอนำมัยเจริญพันธุ์ของตนเอง ตำมอนุสัญญำว่ำด้วยกำรขจัดกำร

เลือกปฏิบัติต่อสตรีทุกรูปแบบ ข้อ ๑๐ “ก ำหนดว่ำรัฐภำคีจะใช้มำตรกำรที่เหมำะสมทุกอย่ำงเพื่อขจัดกำร

๒๕