Page 105 - สิทธิมนุษยชน : รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
P. 105
สิทธิมนุษยชน รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
เป็นเรื่องที่น่าจะมาบรรจุอยู่ในหลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอนและการวิจัย
แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า เราจะขังตัวเองปิดประตู ปิดหู ปิดตา โดยไม่ดูโลกภายนอก
เพียงแต่เราต้องรู้จักตัวเอง
ทุกวันนี้เราคัดสรรไม่เป็น เราไขว่คว้าตามวิทยาการใหม่ ๆ จนกระทั่ง
ในขณะนี้แวดวงวิชาการเขาเรียกประเทศไทยว่าเป็น ‘ทุนนิยมเทียม’ ทุกวันนี้พวกนายทุน
ก็ไม่ใช่ว่าเป็นอิสระอะไรนักหนา ไปดูเทคโนโลยีอะไรต่าง ๆ ที่เป็นทุนนิยม แต่ไม่เคยคิด
ไม่เคยสร้างเทคโนโลยีของตนเอง ไม่มีตลาดของตนเอง พอเราทำอะไรไม่พอใจ
ให้กับสหรัฐอเมริกา เขาก็จะตัดสิทธิ์จีเอสพี (GSP) หรือที่เรียกว่าข้อยกเว้น
การลดหย่อนภาษีสินค้านำเข้าจากประเทศไทย เมื่อปัญญาชนในแวดวงธุรกิจ
อยู่ในสภาพอย่างนี้แล้ว ก็หมายความว่าสังคมทั้งหมดตกอยู่ภายใต้การครอบงำ
ของภายนอก
ขณะที่ในท้องถิ่นนั้นมีสินทรัพย์ทางปัญญาที่เราต้องรักษาและพัฒนา ฉะนั้น
ถ้าปล่อยให้ชาวบ้านว่ากันไปโดยลำพัง ไม่มีสถาบันการศึกษามารองรับเลย ของของเรา
ก็ถูกเขานำไปทำโน่น ทำนี่ เขาเอาไปจดทะเบียนหมดกลายเป็นทรัพย์สินทางปัญญา
ของเขา ที่บอกว่าชนบทถูกทอดทิ้ง ความจริงไม่ใช่ ในขณะนี้ชนบทกำลังถูกเขา
เข้ามาล้วงภูมิปัญญาชาวบ้าน เราจึงต้องมารื้อฟื้นต้นทุนของเรา คือสิ่งที่เรียกว่าสินทรัพย์
ทางปัญญาของเรา ตรงนี้เป็นภารกิจที่ยิ่งใหญ่มากของสถาบันการศึกษา
คำถามคือ ทำอย่างไรที่จะนำสินทรัพย์เหล่านี้มาสู่กระบวนการเรียนการสอน
การวิจัย แล้วก็สร้างฐานชุมชน สร้างฐานสังคม ให้มีบทบาทในการริเริ่มนโยบาย
สาธารณะจากฐานข้างล่าง ทั้งหมดนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย ทว่าก็ท้าทายสติปัญญาของราชภัฏ
ที่ต้องใคร่ครวญ วางแผน ขอเสนอให้ราชภัฏจัดระบบตนเอง ราชภัฏ ๔๐ แห่ง
มาพิจารณาเป้าหมายร่วมกัน แล้วก็แยกย้ายไปดำเนินงาน แต่ต้องเป็นเครือข่าย
ที่มีความใกล้ชิดแน่นแฟ้น ถ้าเป็นอย่างนี้ได้ เราก็จะสร้างกระบวนการเรียนรู้
ที่จะเป็นส่วนในการสร้างนโยบายสาธารณะที่สอดคล้องกับความเป็นจริงของเรา
๑๑๒ สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
