Page 51 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม - เมษายน 2563)

ปที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม – เมษายน 2563) 49

การสรางโอกาสของการโจรกรรมขอมูลระบุตัวตน ความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นในหลายมิติของเจาของขอมูล

สวนบุคคล สําหรับบทความนี้จะกลาวถึงปญหาในระดับที่หนึ่ง โดยมีขอบเขตเฉพาะกรณีกฎหมาย
คุมครองขอมูลสวนบุคคล ไมครอบคลุมถึงกฎหมายอื่นที่เกี่ยวกับความมั่นคงของรัฐ

2

สิทธิในขอมูลสวนบุคคลที่ไมไดรับความคุมครอง

เพราะถูกจํากัดสิทธิโดย “กฎหมายอื่น”

ตามพระราชบัญญัติคุมครองขอมูลสวนบุคคล พ.ศ. 2562 มาตรา 19 สิทธิในขอมูลสวนบุคคล
โดยเฉพาะสิทธิในการควบคุมขอมูลโดยการใหความยินยอมกอนที่ผูอื่นจะเก็บรวบรวม ใช หรือ
เปดเผยขอมูลของตน นั้น มีขอจํากัดหลายประการ ดังจะเห็นไดจากขอยกเวนในมาตรา 24
อยางไรก็ตาม ในบทความนี้จะชี้ใหเห็นเฉพาะสิทธิในขอมูลสวนบุคคลที่ถูกจํากัดโดย “กฎหมายอื่น”
ซึ่งจําแนกไดสองกรณี คือ

กรณีที่หนึ่ง หนวยงานรัฐเปนผูเก็บรวบรวม ใช หรือเปดเผยขอมูลสวนบุคคลของประชาชน
โดยมีกฎหมายใหอํานาจ กรณีนี้พระราชบัญญัติคุมครองขอมูลสวนบุคคล พ.ศ. 2562 มาตรา 4
กําหนดวา “พระราชบัญญัตินี้ไมใชบังคับแก... (2) การดําเนินการของหนวยงานของรัฐที่มีหนาที่

ในการรักษาความมั่นคงของรัฐ ซึ่งรวมถึงความมั่นคงทางการคลังของรัฐ หรือการรักษาความปลอดภัย
ของประชาชน รวมทั้งหนาที่เกี่ยวกับการปองกันและปราบปรามการฟอกเงิน นิติวิทยาศาสตร หรือ
การรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร” จะเห็นไดวา การดําเนินการของหนวยงานของรัฐเกี่ยวกับ
ความมั่นคงไมอยูภายใตหลักการและเงื่อนไขการคุมครองตาง ๆ ของพระราชบัญญัติคุมครองขอมูล
สวนบุคคล พ.ศ. 2562 ทั้งในสวนของหนาที่รักษา ความปลอดภัยของขอมูลตามมาตรา 37 และในสวน

ของการคุมครองสิทธิเจาของขอมูลในการควบคุมขอมูลของตน (Right to control personal data)
ตามมาตรา 19 กลาวคือ หนวยงานของรัฐสามารถเก็บรวบรวม ใช หรือเปดเผยขอมูลสวนบุคคลไดโดย
ไมตองอาศัยเหตุแหงความยินยอม

กรณีที่สอง ผูประกอบการเอกชน เปนผูเก็บรวบรวม ใช หรือเปดเผยขอมูลสวนบุคคลของ
ประชาชน โดยมีกฎหมายกําหนดหนาที่ กรณีนี้ พระราชบัญญัติคุมครองขอมูลสวนบุคคล พ.ศ. 2562
มาตรา 24 กําหนดวา “หามมิใหผูควบคุมขอมูลสวนบุคคลทําการเก็บรวบรวมขอมูลสวนบุคคลโดย
ไมไดรับความยินยอมจากเจาของขอมูลสวนบุคคล เวนแต... (6) เปนการปฏิบัติตามกฎหมายของผูควบคุม
ขอมูลสวนบุคคล” แมวามาตรา 24 ไมไดยกเวนวากรณีนี้ไมอยูภายใตพระราชบัญญัติคุมครองขอมูล

สวนบุคคล พ.ศ. 2562 ดังเชนมาตรา 4 (2) กลาวคือ ผูควบคุมขอมูลที่เก็บรวบรวม ใช หรือเปดเผย
ขอมูลตามหนาที่ซึ่งกฎหมายอื่นกําหนด ยังคงตองอยูภายใตเงื่อนไขอื่นของพระราชบัญญัติคุมครอง