Page 40 - องค์ความรู้และแนวทางการตรวจสอบสิทธิชุมชนและสิทธิในที่ดิน
P. 40
(4) ด้านการลงทุนระหว่างประเทศและบรรษัทข้ามชาติ ได้เสนอให้ออกกฎหมายหรือ
นโยบาย ที่เป็นรูปธรรม รวมทั้งสร้างกลไกตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนนอกอาณาเขต เพื่อให้เกิดการ
ปกป้อง คุ้มครอง เยียวยา และเกิดความรับผิดชอบข้ามพรมแดน (cross border) ซึ่งผู้ถูกละเมิดสามารถใช้
กระบวนการยุติธรรมในประเทศไทยในการคุ้มครองและเยียวยาได้ ก าหนดเงื่อนไขให้รัฐบาลพิจารณาผลกระทบ
ด้านสิทธิมนุษยชนก่อนการ ลงนามในข้อตกลง/สนธิสัญญาด้านการค้า/การลงทุนระหว่างประเทศ ต้องค านึงถึง
ประโยชน์สาธารณะ สิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน และผลกระทบต่อประชาชนในพื้นที่ในโครงการก่อน
ตัดสินใจด าเนินโครงการ
กลไกการก ากับดูแลการด าเนินงานตามแผนปฏิบัติการฉบับนี้ จะด าเนินการผ่าน
คณะอนุกรรมการ ขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการระดับชาติว่าด้วยธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน ทั้งนี้ กระทรวงยุติธรรม โดย
กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ จะเป็นผู้รวบรวมและจัดท ารายงานประเมินผลการด าเนินงานตามแผนปฏิบัติการ
2 ระยะ คือ ระยะครึ่งรอบ (ระหว่าง พ.ศ. 2566 – 2568) และระยะเต็มรอบ (ระหว่าง พ.ศ. 2566 – 2570) เสนอ
ต่อคณะอนุกรรมการขับเคลื่อน แผนปฏิบัติการระดับชาติว่าด้วยธุรกิจกับสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย และ
น าเสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาและเผยแพร่ต่อไป
ดังนั้น การพิจารณาและจัดท าความเห็นและข้อเสนอแนะในประเด็นสิทธิในที่ดิน
สิทธิชุมชน และสิทธิในสิ่งแวดล้อม ที่มีข้อพิพาทระหว่างหน่วยงานของรัฐและภาคธุรกิจเอกชนที่เป็นบุคคลหรือ
นิติบุคคล ที่มีสัญชาติไทยลงทุนในไทยและข้ามพรมแดน กับบุคคลหรือชุมชน ต้องพิจารณาหลัก UNGPs และ
แผน NAP ว่าหน่วยงานของรัฐได้ด าเนินการตามแผน NAP หรือไม่ และภาครัฐกับภาคธุรกิจเอกชนได้ด าเนินการ
ตามหลัก UNGPs หรือไม่ ประกอบกัน
ส่วนที่ 3 เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน
การพัฒนาในยุคโลกาภิวัตน์และการค้าเสรีในศตวรรษที่ 20 เป็นต้นมา มนุษยชาติในประเทศไทย
และทั่วโลก เติบโตมาท่ามกลางปัญหาของวิกฤตเศรษฐกิจ สภาพแวดล้อมเสื่อมโทรมทั้งบนบกและทะเล อากาศมี
มลพิษ มีการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งก่อให้เกิดความเหลื่อมล้ าระหว่างรายได้ของคนรวยและคนจน
ปัญหาการด ารงชีวิตในสังคม และโรคอุบัติใหม่ ปัญหาเหล่านี้มีความซับซ้อนที่ไม่อาจแยกขาดจากกันได้ การแก้ไข
ปัญหาจึงต้องพิจารณาในทุกมิติอย่างรอบด้าน และสร้างความสมดุลทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อม หรือ
ที่เรียกว่า “3 เสาหลักความยั่งยืน”
ด้วยเหตุนี้การคุ้มครองสิทธิที่ดิน สิทธิชุมชน และสิทธิในสิ่งแวดล้อม จึงไม่อาจแยกขาดจากการ
น าไปสู่เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน ทั้งสิทธิในเชิงเนื้อหาที่ก าหนดไว้ในแต่ละเป้าหมาย และสิทธิในเชิง
กระบวนการของการเข้าถึงความยุติธรรมด้านสิ่งแวดล้อม ในเป้าหมายที่ 16 และที่ 17
39
