Page 36 - องค์ความรู้และแนวทางการตรวจสอบสิทธิชุมชนและสิทธิในที่ดิน
P. 36
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเสื่อมโทรม การค้ามนุษย์และการเอาเปรียบแรงงานข้ามชาติ หรือการ
ไม่อ านวยความสะดวกหรือจ้างงานคนพิการ เป็นต้น
UNGPs คืออะไร : หลักการชี้แนะเรื่องสิทธิมนุษยชนส าหรับธุรกิจ เป็นกรอบส าหรับรัฐใน
การควบคุมให้ภาคเอกชนเคารพสิทธิมนุษยชน เป็นมาตรฐานสากลในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน และเป็นการ
เสนอแนะแนวทางในการจัดการความเสี่ยงในการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่ไม่พึงประสงค์ ทั้งนี้ องค์การ
สหประชาชาติได้รับรองหลักการ UNGPs เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน พ.ศ. 2554 (ค.ศ. 2011) โดยมีเนื้อหาส าคัญ ดังนี้
หลักการชี้แนะ ค าอธิบาย
เสาหลักที่ 1 การคุ้มครองสิทธิมนุษยชน รัฐมีหน้าที่คุ้มครองมิให้เกิดการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้องกับ
(Protect) การด าเนินธุรกิจ ไม่ว่าจากองค์กรของรัฐหรือองค์กรภาคธุรกิจ
เสาหลักที่ 2 การเคารพสิทธิมนุษยชน บุคคลและองค์กรที่ประกอบธุรกิจไม่ว่าจะเป็นธุรกิจประเภทใดหรือ
(Respect) ขนาดใดก็ตาม ย่อมมีความรับผิดชอบที่จะเคารพสิทธิมนุษยชน
เสาหลักที่ 3 การเยียวยา การแก้ไข ฟื้นฟู ชดเชยเมื่อเกิดผลกระทบหรือมีการละเมิดสิทธิ
(Remedy) มนุษยชนที่เนื่องมาจากการประกอบธุรกิจ ทั้งภาครัฐและภาคธุรกิจ
ต้องมีกลไกในการเยียวยาที่มีประสิทธิผล
ตัวอย่างประเด็นความเสี่ยงจากการด าเนินธุรกิจ (เว็บไซต์ศูนย์พัฒนาธุรกิจเพื่อความยั่งยืน ตลาด
หลักทรัพย์แห่งประเทศไทย https://www.setsustainability.com/page/business-and-human-rights
เข้าถึง 25 กันยายน 2566)
ประเด็นสิทธิ ความเสี่ยง
สิทธิแรงงาน • การละเมิดสิทธิแรงงาน เช่น ไม่มีสัญญาจ้าง การจ้างงานไม่เป็นไปตามมาตรฐาน
กฎหมายแรงงาน
• ความปลอดภัยในการท างาน
• การเลือกปฏิบัติต่อลูกจ้างจากอคติทางเชื้อชาติ เพศ ศาสนา อายุ
สิทธิในสิ่งแวดล้อม • การละเมิดสิทธิชุมชนในการเข้าถึงทรัพยากรธรรมชาติที่ส่งผลต่อชีวิตความ
เป็นอยู่เดิม
• การก่อปัญหามลพิษ การจัดการของเสียที่ไม่เหมาะสม ปล่อยน้ าเสียสู่แหล่ง
สาธารณะ มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและท าให้ชุมชนได้รับความเดือดร้อนและ
เจ็บป่วย
• การก่อสร้างที่ปิดทางไหลของน้ าจนก่อให้เกิดน้ าท่วม
35
