Page 179 - องค์ความรู้และแนวทางการตรวจสอบสิทธิชุมชนและสิทธิในที่ดิน
P. 179
• ประเด็นสิทธิในกระบวนการยุติธรรมทางปกครอง กรณีรัฐมีนโยบายในการจับกุม
ด าเนินคดีกับผู้ที่บุกรุกที่ดินของรัฐ หรือกรณีที่เจ้าหน้าที่ของรัฐมีค าสั่งทางปกครอง และ
กระท าการ ขับไล่ให้ออกไปจากที่อยู่อาศัยและหรือที่ดินท ากิน หรือพื้นที่ป่าตามกฎหมาย
ต้องพิจารณาว่าการกระท าของเจ้าหน้าที่รัฐเป็นไปตามขั้นตอนของกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
กับที่ดินของรัฐนั้นหรือไม่ อย่างไร และปฏิบัติตามวิธีพิจารณาคดีปกครองอย่างเคร่งครัด
หรือไม่ อย่างไร
• ประเด็นสิทธิในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา โดยพิจารณาจากการคุ้มครองสิทธิตาม
รัฐธรรมนูญ การปฏิบัติตามขั้นตอนของประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความทางอาญา
อย่างเคร่งครัดหรือไม่ อย่างไร
3. นโยบาย มติคณะรัฐมนตรี และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง น ามาศึกษาวิเคราะห์ตามประเด็นการตรวจสอบ
4. รัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2560 มาตราที่เกี่ยวข้องซึ่งต้องเลือกมาตราที่เกี่ยวข้องกับประเด็นการ
ตรวจสอบ ได้แก่ มาตรา 4 มาตรา 26 มาตรา 27 มาตรา 28 มาตรา 37 มาตรา 41 มาตรา 42 มาตรา 43 มาตรา 56
มาตรา 57 มาตรา 59 มาตรา 70 มาตรา 72 และมาตรา 77
5. ตราสารระหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้อง ได้แก่
• ICESCR ข้อ 1, 2, 3, 4, 5, 11, 15 และความเห็นทั่วไปล าดับที่ 4, 7, 8, 9, 12, 14, 26
• CERD ข้อเสนอแนะทั่วไป ล าดับที่ 21 (สิทธิในการก าหนดเจตจ านงของตนเอง)
และ ล าดับที่ 23 (สิทธิของคนพื้นเมือง)
• ธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน (UNGPs)
(ดูรายละเอียดในบทที่ 2 และ บทที่ 6)
6. เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน
7. UN Land and Human Rights Standards and Applications จัดท าโดยส านักงานข้าหลวงใหญ่
แห่งสหประชาชาติ โดยก าหนดมาตรฐานและแนวปฏิบัติส าหรับการจัดท ากฎหมาย นโยบายและแนวปฏิบัติ ใน
การตระหนักถึงสิทธิในการครอบครองที่ดินและท าประโยชน์ตามวิถีวัฒนธรรม โดยไม่มีการเลือกปฏิบัติ ในบริบท
ของสิทธิในที่ดินของชุมชนของกลุ่มชาติพันธุ์ ทั้งนี้ มาตรฐานดังกล่าวได้อธิบายถึงสิทธิต่าง ๆ ที่เป็นองค์ประกอบ
ของสิทธิในที่ดิน ได้แก่ สิทธิในการมีอาหารที่พอเพียง มีที่อยู่อาศัย สิทธิในการโยกย้ายถิ่นฐาน สิทธิในการมีชีวิต
สิทธิในการเข้าถึงน้ าและสุขาภิบาล สิทธิในทรัพย์สิน เสรีภาพในการแสดงออก การมีส่วนร่วม และสิทธิในการ
ได้รับการปกป้องฐานะนักปกป้องสิทธิมนุษยชน เป็นต้น (ดูรายละเอียดได้ที่ www.ohchr.org)
150