Page 58 - ประมวลข้อเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครอง สิทธิมนุษยชน รวมทั้งการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายเพื่อให้สอดคล้อง
P. 58
ประมวลข้อเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
รวมทั้งการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายเพื่อให้สอดคล้องกับหลักสิทธิมนุษยชน
ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ระหว่าง ตุลาคม ๒๕๕๙ – ธันวาคม ๒๕๖๐
ข้อเสนอแนะเรื่องที่ ๓
ข้อเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางและข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย
กรณีค าสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ ๓๑/๒๕๖๐
เรื่อง การใช้ที่ดินเพื่อเกษตรกรรมตามกฎหมายว่าด้วยการปฏิรูปที่ดิน
เพื่อเกษตรกรรมให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่เกษตรกรและประโยชน์สาธารณะ
ของประเทศ
๓๔
๑. ความเป็นมา
ด้วยหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ( คสช.) ได้มีค าสั่ง ที่ ๓๑/๒๕๖๐ เรื่อง การใช้ที่ดิน
เพื่อเกษตรกรรมตามกฎหมายว่าด้วยการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่เกษตรกรและ
ประโยชน์สาธารณะของประเทศ ลงวันที่ ๒๓ มิถุนายน ๒๕๖๐ โดยมีสาระส าคัญให้สามารถน าที่ดินในเขต
ปฏิรูปที่ดินไปใช้เพื่อประโยชน์ในกิจการอื่นนอกเหนือจากการท าเกษตรกรรมหรือกิจการที่ต่อเนื่องหรือ
เกี่ยวข้องได้ ซึ่งการออกค าสั่งดังกล่าวมีผลเป็นการกระทบต่อเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดิน
เพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๘ ที่มีสาระส าคัญเพื่อแก้ไขปัญหาที่ดินท ากินของเกษตรกร เนื่องจากที่ดินเป็น
ปัจจัยส าคัญและเป็นรากฐานเบื้องต้นของการผลิตทางเกษตรกรรม เกษตรกรประสบความเดือดร้อนเนื่องจาก
ต้องสูญเสียสิทธิในที่ดินและกลายเป็นผู้เช่าที่ดิน จึงเป็นความจ าเป็นอย่างยิ่งที่รัฐจะต้องด าเนินการแก้ไขปัญหา
ดังกล่าว เพื่อช่วยให้เกษตรกรมีที่ดินท ากิน และลดความเหลื่อมล้ าในฐานะของบุคคลในทางเศรษฐกิจและ
สังคม แม้ว่าในปัจจุบันพลังงานจะเป็นปัญหาส าคัญอย่างหนึ่งของสถานการณ์โลก ซึ่งรัฐบาลได้ก าหนดเป็น
นโยบายเร่งด่วนให้มีการแสวงหาและพัฒนาแหล่งพลังงานอย่างยั่งยืนก็ตาม แต่ปัญหาที่ดินท ากินของเกษตรกร
๓๕
ยังคงมีอยู่อย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะปัญหาการสูญเสียที่ดินของเกษตรกรจากปัญหาหนี้นอกระบบ ซึ่งการ
ด าเนินการตามค าสั่งหัวหน้า คสช. ที่ ๓๑/๒๕๖๐ อาจมีผลกระทบต่อสิทธิในที่ดินท ากินของเกษตรกรที่ได้รับการ
จัดสรรที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินตามพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๘ โดยหากรัฐใช้
วิธีการตามปกติในการตรากฎหมายแทนการออกค าสั่งหัวหน้า คสช. ก็จะท าให้กระบวนการตรวจสอกลั่นกรอง
เกิดความรอบคอบในการตรากฎหมายที่มีผลเป็นการกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพของประชาชนมากยิ่งขึ้น
๓๔
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ข้อเสนอแนะฯ ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช
๒๕๖๐ มาตรา ๒๔๗ (๓) ที่ ๕/๒๕๖๐
๓๕
รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการวิจัยการสูญเสียที่ดินของเกษตรกรจากปัญหาหนี้นอกระบบ โดยมูลนิธิชีวิตไท
(Local Act),พงษ์ทิพย์ ส าราญจิตต์ และคณะ, ๒๕๕๘.
๔๖
