Page 27 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง โครงการศึกษาวิจัยปัญหาการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมของบุคคลผู้ที่มีอาการตาบอดสี

18

2.1.2 ขอบเขตของสิทธิมนุษยชน
จากการอธิบายความหมายของสิทธิมนุษยชนจะเห็นได้ว่าสิทธิมนุษยชนมีความหมายกว้างกว่า
สิทธิตามกฎหมาย นักกฎหมายโดยทั่วไป มักอธิบายว่า“สิทธิ คือประโยชน์ที่กฎหมายรับรองและคุ้มครองให้”

ซึ่งเป็นไปตามหลักกฎหมายในขอบเขตที่แคบ ในแง่คนจะมีสิทธิได้ต้องมีกฎหมายรับรองไว้เท่านั้น ถ้ากฎหมาย
ไม่เขียนรับรองไว้ย่อมไม่มีสิทธิ หรือไม่ได้รับสิทธิ แต่ในแง่ของ “สิทธิมนุษยชน” นั้น ขอบเขตของสิทธิมนุษยชน
กว้างกว่าสิ่งที่กฎหมายรับรอง สิทธิมนุษยชนที่ได้รับการรับรองทั่วโลกว่าเป็นมาตรฐานขั้นต่ําของการปฏิบัติต่อ
มนุษย์ สามารถจําแนกได้ครอบคลุมสิทธิ 5 ประเภท ได้แก่ (กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ, 2555)
1) สิทธิพลเมือง ได้แก่ สิทธิในชีวิตและร่างกาย เสรีภาพและความมั่นคงในชีวิต ไม่ถูกทรมาน

ไม่ถูกทําร้ายหรือฆ่า สิทธิในกระบวนการยุติธรรม ได้แก่ สิทธิในความเสมอภาคต่อหน้ากฎหมาย สิทธิที่จะได้รับ
การปกปูองจากการจับกุมหรือคุมขังโดยมิชอบ สิทธิที่จะได้รับการพิจารณาคดีในศาลอย่างยุติธรรมโดยผู้พิพากษา
ที่มีอิสระ สิทธิในการได้รับสัญชาติเสรีภาพของศาสนิกชนในการเชื่อถือและปฏิบัติตามความเชื่อถือ

2) สิทธิทางการเมือง ได้แก่ สิทธิในการเลือกวิถีชีวิตของตนเองทั้งทางการเมืองเศรษฐกิจ
สังคมและวัฒนธรรม รวมถึงการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นและการแสดงออก
สิทธิการมีส่วนร่วมกับรัฐในการดําเนินกิจการที่เป็นประโยชน์สาธารณะ เสรีภาพในการชุมนุมโดยสงบ เสรีภาพ
ในการรวมกลุ่ม สิทธิในการเลือกตั้งอย่างเสรี

3) สิทธิทางเศรษฐกิจ ได้แก่ สิทธิในการมีงานทําได้เลือกงานอย่างอิสระและได้รับค่าจ้างอย่าง
เป็นธรรม สิทธิในการเป็นเจ้าของทรัพย์สิน การได้รับมาตรฐานการครองชีพอย่างพอเพียง
4) สิทธิทางสังคม ได้แก่ สิทธิในการได้รับการศึกษา สิทธิในการได้รับหลักประกันด้านสุขภาพ
แม่และเด็กต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ ได้รับการพัฒนาบุคลิกภาพอย่างเต็มที่ ได้รับความมั่นคงทางสังคม

มีเสรีภาพในการเลือกคู่ครองและสร้างครอบครัว
5) สิทธิทางวัฒนธรรม ได้แก่ การมีเสรีภาพในการใช้ภาษาหรือสื่อความหมายในภาษาท้องถิ่น
มีเสรีภาพในการแต่งกายตามวัฒนธรรม การปฏิบัติกิจตามวัฒนธรรม ประเพณีท้องถิ่น การปฏิบัติตามความเชื่อ
ทางศาสนา การพักผ่อนหย่อนใจด้านการแสดงศิลปะ วัฒนธรรม บันเทิงได้โดยไม่มีใครมาบังคับดังนั้นกล่าวได้

ว่า “สิทธิตามกฎหมาย” ทุกอย่างไม่ใช่เรื่องสิทธิมนุษยชน มีสิทธิบางอย่างเท่านั้น ถือเป็นสิทธิมนุษยชน เพราะ
เป็นสิ่งที่ติดตัวมนุษย์มาแต่เกิด ไม่สามารถโอนไปให้คนอื่น หรือไม่มีใครมาพรากไปจากมนุษย์แต่ละคนได้ สิทธิ
ที่เป็นสิทธิมนุษยชนนั้นถือเป็นมาตรฐานขั้นต่ําของการปฏิบัติระหว่างมนุษย์ เช่น การฆ่าหรือทําร้ายกัน แม้ไม่มี

กฎหมายบัญญัติว่า การทําร้าย หรือการฆ่าเป็นความผิด คนทุกคนรู้อยู่แก่ใจว่าเป็นความผิด แต่การที่คนในชาติ
ไม่ได้รับ “อาหาร” ที่เพียงพอแก่การยังชีพไม่ถือว่ามีใครทําผิดกฎหมาย แต่เป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่รัฐบาล
มีหน้าที่จัดการให้คนในชาติได้รับอาหารอย่างพอเพียงแก่การมีชีวิตอยู่รอด

2.1.3 หลักการของสิทธิมนุษยชน

ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน นอกจากระบุขอบเขตของสิทธิมนุษยชนว่าครอบคลุม
สิทธิอะไรแล้ว ตัวปฏิญญาฯ เองยังได้นําเสนอหลักการสําคัญของสิทธิมนุษยชนไว้ด้วย หลักการนี้ถือเป็น