Page 686 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 686
2. ข้อเสนอเฉพาะหน้า
ั
มีข้อเสนอจัดการปญหาการละเมิดสิทธิในระยะสั้น ดังนี้
- ด้านกระบวนการยุติธรรม มีข้อเสนอให้มีมาตรการยุติการกระทําที่รุนแรงต่อราษฎรในพื้นที่
พิพาททั้งโดยหน่วยงานของรัฐและภาคเอกชน และสร้างกลไกและกระบวนการยุติธรรมหลาย ๆ
รูปแบบเช่นยุติธรรมสมานฉันท์ กระบวนการยุติธรรมทางเลือกที่ให้ช่วยให้ราษฎรได้เข้าถึงทรัพยากร
ในการต่อสู้เพื่อความเป็นธรรมในกระบวนการยุติธรรมได้จริง ทั้งในระดับท้องถิ่นและในระดับชาติ
- ด้านข้อมูลและระบบฐานข้อมูล รัฐควรจะต้องปรับปรุงการเก็บรวบรวมข้อมูลและการเก็บ
รักษาข้อมูลและหลักฐานเกี่ยวกับที่ดินให้ดีและปลอดภัย และมีกลไกให้สาธารณตรวจสอบและเข้าถึง
ข้อมูลที่ดินของรัฐได้โดยง่าย
3. ข้อเสนอระยะยาว
- ทบทวนกฎหมายเกี่ยวกับที่ดินและทรัพยากรทั้งหมดมาทําเป็น “ประมวลกฎหมายการ
บริหารจัดการที่ดินและทรัพยากร” ที่มีลักษณะเป็นกฎหมายส่งเสริม เพื่อลดการทับซ้อนของกฎหมาย
หลายฉบับในที่แปลงเดียวกัน และเพื่อให้เกิดมีการกระจายการถือครองที่ดิน และสามารถจัดการที่ดิน
และทรัพยากรได้อย่างบูรณาการ และส่งเสริมเกิดการใช้ที่ดินที่มีประสิทธิภาพ และภายใต้กฎหมาย
ใหม่ ควรปรับปรุงแก้ไขระเบียบวิธีปฏิบัติในการสํารวจพิสูจน์สิทธิรวมทั้งการออกเอกสารสิทธิ โดยให้ผู้
มีส่วนได้เสียมีส่วนร่วม
- ด้านการบริหารจัดการที่ดินที่เป็นเอกภาพ ควรปรับปรุงหน่วยงานโดยยุบควบรวม
หน่วยงานราชการที่ปฏิบัติงานซํ้าซ้อนกันให้มารวมกันเป็นหน่วยงานเดียว
- รัฐส่งเสริมสนับสนุนให้ให้ชุมชนท้องถิ่นมีอํานาจและแรงจูงใจในการจัดการที่ดินและ
ทรัพยากรได้อย่างสมดุลและยั่งยืน
- การซื้อขายที่ดิน ควรมีการควบคุมการซื้อขายที่ดินที่ผู้ซื้ออาศัยอํานาจเหนือตลาดไปกว้าน
ซื้อที่ดินเพื่อเก็งกําไรโดยไม่ทําประโยชน์ หรือนําไปใช้ประโยชน์ที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยให้มี
การควบคุมตรวจสอบการซื้อขายที่ดินให้เหมาะสม
- รัฐควรสนับสนุนให้เกิดกระบวนการนโยบายสาธารณะที่ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการ
กําหนดนโยบายและกฎหมายที่เกี่ยวกับที่ดินและทรัพยากร
- การบังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับที่ดินและทรัพยากร ควรสร้างกลไกและกระบวนการตีความ
กฎหมายให้อยู่บนฐานองค์ความรู้และข้อเท็จจริง
4. ข้อเสนอปรับปรุงแก้ไขนโยบายและกฎหมายที่สําคัญ
ั
- กระบวนการในการออกเอกสารและการเพิกถอนเอกสารสิทธิที่ดิน ก่อให้เกิดปญหาเกี่ยวกับ
ผลประโยชน์และการถูกดําเนินคดี ดังนั้นกระบวนการออกเอกสารและเพิกถอน ควรจะต้องมีกลไกการ
่
ดําเนินงานพิจารณาในรูปของกรรมการซึ่งประกอบไปด้วยบุคลากรฝายต่าง ๆ ส่วนจะกําหนดให้มี
กลไกในระดับใดเช่นระดับท้องถิ่น จังหวัด หรือระดับชาตินั้น ควรจะต้องมีการศึกษาอย่างละเอียด
รอบคอบอีกครั้ง โดยควรให้ภาคประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในกลไกดังกล่าวด้วย
10‐4
