Page 134 - ศัพท์สิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิมนุษยชนศึกษา
P. 134
ต่อหน่วยงานที่มีอำานาจรับเรื่องราวร้องทุกข์ หรือยื่นคำาร้องเพื่อขอรับ
การเยียวยาจากหน่วยงานที่รับผิดชอบได้โดยตรง
คำาว่า “ผู้เสียหาย” ยังมีความหมายเฉพาะตามกฎหมายต่าง ๆ ทั้งนี้
เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของกฎหมายนั้น ๆ เช่น ตามประมวลกฎหมาย
วิธีพิจารณาความอาญา หมายถึง บุคคลที่ได้รับความเสียหาย ได้รับ
ผลร้ายจากการกระทำาความผิดอาญาฐานใด ๆ หรือถูกละเมิดสิทธิตามที่
กฎหมายที่ได้รับรองไว้จากการกระทำาความผิดอาญา คำานี้ใช้สำาหรับ
ความหมายในกฎหมายอาญา รวมทั้งบุคคลอื่นที่มีอำานาจจัดการแทน
ผู้เสียหายด้วย
ตามพระราชบัญญัติค่าตอบแทนผู้เสียหาย และค่าทดแทนและค่าใช้จ่าย
แก่จำาเลยในคดีอาญา พ.ศ. 2544 (ค.ศ. 2001) ที่ต้องการชดเชยความเสียหาย
ของบุคคลที่ได้รับความเสียหายเนื่องจากการกระทำาความผิดอาญาของผู้อื่น
โดยตนมิได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการกระทำาความผิด และบุคคลที่ตกเป็นจำาเลย
ในคดีอาญาและถูกคุมขังระหว่างการพิจารณาคดี ซึ่งต่อมาปรากฏตาม
คำาพิพากษาอันถึงที่สุดในคดีนั้นว่าจำาเลยมิได้กระทำาผิด ให้ได้รับค่าชดเชย
ความเสียหาย โดยได้บัญญัติคำาว่า “ผู้เสียหาย” ไว้หมายความถึง “บุคคล
ซึ่งได้รับความเสียหายถึงแก่ชีวิต หรือร่างกาย หรือจิตใจ เนื่องจากการ
กระทำาความผิดอาญาของผู้อื่น โดยตนมิได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการกระทำา
ความผิดนั้น”
INMATE ผู้ถูกควบคุมตัวรวมอยู่กับคนอื่น
บุคคลที่ถูกจำากัดเสรีภาพในการเคลื่อนที่โดยให้อยู่รวมกับบุคคลอื่น
การจำากัดดังกล่าวอาจกระทำาโดยรัฐ โดยให้อยู่ในสถาบันที่มีอำานาจหน้าที่
ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา เช่น ห้องขังของสถานีตำารวจ เรือนจำา
สถานพินิจ หรือในสถาบันที่ไม่อยู่ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา เช่น
โรงพยาบาลจิตเวช ค่ายทหาร หรือศูนย์บำาบัดยาเสพติด เป็นต้น
คำานี้ยังมีความหมายถึงผู้ที่ถูกควบคุมตัวรวมกันโดยไม่ชอบด้วย
กฎหมาย เช่น การควบคุมตัวที่ทำาโดยกลุ่มกองกำาลังติดอาวุธนอกกฎหมาย
กลุ่มอาชญากร เช่น กลุ่มอาชญากรค้ามนุษย์ เป็นต้น
123
