Page 24 - รายงานสรุปผลการดำเนินโครงการฝึกอบรมหลักสูตรการคุ้มครองการละเมิดสิทธิชุมชน สิทธิในที่ดิน ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม สำหรับเจ้าหน้าที่สำนักงาน กสม. ระหว่างวันที่ 19-23 สิงหาคม 2566 ณ โรงแรมกรุงศรีริเวอร์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
P. 24
๒๒
- พระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. 2562
: ประชาชนขอเป็นผู้เช่า
2) ข้อจ ากัดคดีแพ่งที่เกี่ยวข้องกับสิทธิที่ดิน
- ระบบศาลยุติธรรมเป็นเรื่องของการกล่าวหา
- ศาลยึดเอกสารหลักฐานเป็นหลัก แต่ประชาชนไม่สามารถเข้าถึงพยานหลักฐาน ท า
ให้การฟ้องคดีเป็นไปได้ยาก
- การไม่แยกระหว่างสิทธิครอบครองในประมวลกฎหมายแพ่ง และสิทธิครอบครอง
ท าประโยชน์
- คดีแพ่งผูกพันเฉพาะคดี ไม่ผูกพันคดีอื่น
กลุ่มที่ 2 สิทธิชุมชนกับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
1) การใช้สิทธิชุมชนในกระบวนการยุติธรรม
- รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 (มาตรา 25, 51, 57,
58, 59)
- ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ลักษณะ 5 ละเมิด
- ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 222/10 และมาตรา 222/12
(การด าเนินคดีแบบกลุ่ม)
2) การใช้สิทธิชุมชนในกระบวนการยุติธรรมก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมอย่างไร
- การตีความจากผู้เสียหาย หรือผู้ได้รับผลกระทบในวงกว้าง
- ส่งเสริมระบบประชาธิปไตยทางตรง
- การน าพันธกรณี /มาตรฐานระหว่างประเทศมาใช้ตีความ
- การตีความผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมที่ครอบคลุมความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นใน
อนาคต
- ให้สิทธิชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากร
- ภาคธุรกิจต้องระมัดระวังการประกอบกิจการไม่ให้กระทบต่อสิ่งแวดล้อม
3) ข้อเสนอแนะเพื่อให้เกิดสมดุลระหว่าง “การพัฒนาทางเศรษฐกิจ” และ “การคุ้มครอง
สิทธิมนุษยชน”
- การวินิจฉัยเกินค าขอให้ครอบคลุมประโยชน์สาธารณะในกรณีลักษณะเดียวกัน
- การพิจารณาวินิจฉัยควรค านึงถึงความเป็นพลวัตรทางสังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม
- ส่งเสริมให้ชุมชนมีพัฒนาการในการใช้ประโยชน์และอนุรักษ์ทรัพยากรอย่างยั่งยืน
- การตีความจ ากัดสิทธิควรตีความอย่างแคบ
- การตีความที่คุ้มครองหรือส่งเสริมสิทธิควรตีความอย่างกว้าง
4) อ านาจฟ้องคดีต่อศาลที่ปรากฏในกฎหมายสิ่งแวดล้อมหรือกฎหมายอื่น
- พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535
(มาตรา 8, 96, 97)
- พระราชบัญญัติป่าชุมชน พ.ศ. 2562 (มาตรา 87, 94, 95)
- พระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2562 (มาตรา 11, 35)
- พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 (มาตรา 87, 88)
- พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. 2535 (มาตรา 25)