Page 141 - รายงานการติดตามการลงทุนโดยตรงของไทยในต่างประเทศ : ผลกระทบต่อชุมชน สิ่งแวดล้อม และการละเมิดสิทธิมนุษยชน
P. 141
กรณีศึกษาโครงการลงทุนโดยตรงของไทยในกัมพูชา
การสูญเสียที่ดินบีบให้ชาวบ้านต้องไปท�างานให้บริษัทเป็นลูกจ้างรายวัน
โดยเป็นงานที่ไม่มีทักษะจนโดนกดค่าแรง และท�าให้ยากจนลงจนไม่มีค่าใช้จ่ายใน
การส่งลูกเรียนหนังสือ เด็กในหลายครอบครัวจึงต้องออกจากโรงเรียนมาช่วยพ่อ
แม่ท�างานหารายได้
ประเด็นช่องว่างของกฎหมายและความรับผิดชอบ
ไม่มีหน่วยงานใดของไทยและไม่มีกฎระเบียบใด ๆ ที่มีอ�านาจหน้าที่ดูแล
การลงทุนของไทยในต่างประเทศโดยตรง ท�าได้เพียงก�ากับดูแลเอกชนต่างชาติที่เข้า
มาลงทุนในไทยเท่านั้น
ขาดกลไกควบคุมการอนุมัติสัมปทานที่ดินทางเศรษฐกิจ เนื่องจากบริษัทต่าง
ชาติที่ต้องการลงทุนในกัมพูชาจะใช้วิธีตั้งบริษัทย่อยหลาย ๆ บริษัท เพื่อให้ได้ที่ดินใน
ขนาดที่เกินจากกฎหมายก�าหนด
ความไม่ชัดเจนของการตีความในขอบเขตอ�านาจความรับผิดชอบใน
กระบวนการยุติธรรม จากกรณีที่ชาวบ้านในพื้นที่จ�านวน 220 ครอบครัวได้ยื่นฟ้องต่อศาล
เกาะกง ประเด็นสัญญาการให้สัมปทานที่ดินผิดกฎหมายระหว่าง บริษัทกับรัฐบาลกัมพูชา
โดยที่ประชาชนไม่รับรู้และไม่มีบทบาทในกระบวนการการให้สัมปทานที่ดิน ซึ่งศาลเกาะ
กงได้ยุติการพิจารณาค�าฟ้องของชาวบ้าน ในปี 2556 และได้โอนให้เป็นกลไกของคณะ
กรรมการเกี่ยวกับที่ดินพิจารณาแทน ซึ่งการถ่ายโอนนี้ศาลอธิบายว่ากรณีนี้นอกเหนือ
อ�านาจศาล แต่ศูนย์ให้การศึกษากฎหมายกัมพูชายื่นจดหมายถึงคณะกรรมการดังกล่าว
ว่าให้ส่งฟ้องไปยังศาลจังหวัดเกาะกงอีกครั้ง และหากศาลจะส่งต่อไปยังหน่วยงานที่
เกี่ยวข้องหน่วยงานนั้นก็ควรเป็นหน่วยงานเพื่อแก้ไขปัญหาที่ดินแห่งชาติมากกว่า
137
