Page 7 - มาตรฐานและแนวทางการดำเนินงานของสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
P. 7
2. บทบำทในกำรคุ้มครองสิทธิมนุษยชน (Protecting Function) และกำรท�ำงำนกึ่งตุลำกำร (Quasi-Judicial
Function) ตั้งแต่กำรจัดกำรกับข้อร้องเรียนของบุคคล หรือหยิบยกกรณีสิทธิมนุษยชนขึ้นพิจำรณำเองอย่ำงเป็นระบบ
มีเกณฑ์ที่ชัดเจน รวมไปถึงขั้นตอนกำรตรวจสอบ กำรไกล่เกลี่ย กำรประนีประนอมและกำรยุติข้อพิพำทที่ด�ำเนินกำร
โดยบุคลำกรที่ผ่ำนกำรฝึกอบรมมำแล้ว อันจะน�ำไปสู่กำรวินิจฉัยกำรละเมิดสิทธิมนุษยชน และด�ำเนินกำรจัดกำรที่มี
ประสิทธิภำพหำกมีกำรละเมิดสิทธิ และมีกำรติดตำมและเผยแพร่ผลกำรวินิจฉัยอย่ำงเป็นระบบหลังจำกนั้น
3. บทบำทในกำรให้ค�ำปรึกษำด้ำนสิทธิมนุษยชน (Advisory Function) ไม่ว่ำจะโดยได้รับกำรร้องขอจำกหน่วยงำน
ที่เกี่ยวข้อง หรือโดยกำรใช้อ�ำนำจของตนเองในกำรรับฟังข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องต่ำง ๆ โดยไม่ต้องขอควำมเห็นชอบจำก
หน่วยงำนอื่นใน 1) กำรร่ำง ปรับปรุง หรือแก้ไขกฎหมำย เพื่อให้มั่นใจว่ำไม่ขัดต่อหลักกำรสิทธิมนุษยชน และพันธกรณีที่
ประเทศตกลงไว้ 2) กำรให้ค�ำปรึกษำในสถำนกำรณ์ใด ๆ ที่เป็นกำรละเมิดสิทธิมนุษยชนซึ่งเห็นควรหยิบยกขึ้นพิจำรณำ
รวมถึงกำรขอให้รัฐบำลให้ควำมสนใจต่อเหตุกำรณ์กำรละเมิดสิทธิมนุษยชน (และในกรณีที่จ�ำเป็น อำจแสดงควำมเห็น
เกี่ยวกับท่ำทีหรือกำรตอบสนองของรัฐบำลในเรื่องนั้น ๆ) และ 3) กำรสนับสนุนให้รัฐเข้ำเป็นภำคีในสนธิสัญญำระหว่ำง
ประเทศที่เกี่ยวข้องกับสิทธิมนุษยชน รวมถึงติดตำมและให้ค�ำแนะน�ำในกระบวนกำรน�ำไปใช้ที่เหมำะสม ทั้งนี้ กำรให้
ค�ำปรึกษำรัฐบำล รัฐสภำ และองค์กรอื่น ๆ ที่มีอ�ำนำจเกี่ยวข้อง อำจท�ำได้ด้วยกำรเข้ำไปเป็นคณะท�ำงำนโดยตรง กำรเสนอ
ข้อเสนอแนะเป็นลำยลักษณ์อักษร หรือกำรจัดท�ำรำยงำนประจ�ำปี รำยงำนเฉพำะหรือรำยงำนที่เกี่ยวข้องต่ำง ๆ
4. บทบำทในกำรเฝ้ำระวังสถำนกำรณ์สิทธิมนุษยชน (Monitoring Function) โดยหมำยถึงกำรด�ำเนินกำร
4 หน้ำที่หลักคือ 1) กำรเฝ้ำระวังสถำนกำรณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศ เช่น กำรติดตำมและกำรค้นหำควำมจริงที่มีเกี่ยวกับ
เหตุกำรณ์เฉพำะ เป็นต้น เพื่อบันทึกและรำยงำนข้อเท็จจริง รวมถึงน�ำเสนอข้อเสนอแนะแก่หน่วยงำนที่เกี่ยวข้องหรือรัฐบำล
เพื่อให้เกิดกำรส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน 2) กำรเฝ้ำระวังปัญหำสิทธิมนุษยชนเฉพำะเรื่อง 3) กำรเฝ้ำระวังสถำนที่
กักกันเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดกำรทรมำน และเพื่อให้มั่นใจว่ำมำตรฐำนระหว่ำงประเทศเป็นที่ยอมรับ และ 4) กำรเฝ้ำระวัง
และติดตำมกำรด�ำเนินกำรของหน่วยงำนในประเทศ ตำมที่ได้ตกลงเป้ำหมำยที่ได้รับกำรยอมรับในระดับสำกล
ทั้งนี้ ผลของกำรเฝ้ำระวังสถำนกำรณ์ทั้ง 4 ด้ำนดังกล่ำวจะต้องถูกน�ำไปวิจัยหรือวิเครำะห์เพื่อจัดท�ำรำยงำนประจ�ำปี
รำยงำนสถำนกำรณ์เฉพำะ หรือรำยงำนต่ำง ๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยทำงสถำบันสิทธิมนุษยชนแห่งชำติอำจเผยแพร่ผลกำร
วิจัยและกำรวิเครำะห์ดังกล่ำว เพื่อสร้ำงแรงกดดันให้กับหน่วยงำนที่มีอ�ำนำจและเกี่ยวข้องด�ำเนินกำรแก้ไขหรือปรับปรุง
สิ่งต่ำง ๆ ตำมข้อเสนอแนะ นอกจำกนั้น ควรมีกำรเฝ้ำระวังและติดตำมประเมินผลกำรด�ำเนินกำรตำมข้อเสนอแนะ
เพื่อให้มั่นใจว่ำหน่วยงำนที่เกี่ยวข้องได้น�ำแนวทำงต่ำง ๆ มำใช้อย่ำงเหมำะสมอันจะสร้ำงให้เกิดกำรคุ้มครองสิทธิของ
ผู้ที่ถูกละเมิดอีกด้วย
6
มำตรฐำนและแนวทำงกำรด�ำเนินงำนของสถำบันสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
