Page 461 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

ออกใหผูถือครองที่ดินทางราชการสงเจาหนาที่ออกไปทําการเดินสํารวจเพื่อเปลี่ยนโฉนดตราจองเปนโฉนดแผนที่
เริ่มตั้งแต พ.ศ. 2473

13. โฉนดตราจองเปนหนังสือสําคัญแสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดิน ออกตามความพระราชบัญญัติออกโฉนด
ตราจอง (ตราจองชั่วคราว) ร.ศ. 121 (พ.ศ. 2445) และประกาศเสนาบดีกระทรวงเกษตราธิการ ลงวันที่ 1 มีนาคม

ร.ศ. 121 ใหเปลี่ยนตราจองชั่วคราวเปนโฉนดตราจอง ประกาศใชในมณฑลพิษณุโลก อันไดแก จังหวัดพิษณุโลก
พิจิตร อุตรดิตถ สุโขทัย และนครสวรรค (บางสวนซึ่งโอนเขตปกครองมาจากจังหวัดพิจิตร)

14. ส.ค.1 แบบแจงการครอบครองที่ดินที่ผูครอบครองและทําประโยชนในที่ดินอยูกอนวันที่
ประมวลกฎหมายที่ดินใชบังคับ โดยไมมีหนังสือแสดงกรรมสิทธิ์ ไมกอใหเกิดสิทธิขึ้นใหมแกผูแจง เวนแตผูแจง

จะไดสิทธิครอบครองอยูแลวโดยชอบดวยกฎหมาย
15. ส.ค.2 บัญชีรับแจงการครอบครองที่ดินตามมาตรา 27 ตรี แหงประมวลกฎหมายที่ดินฯ มิไดเปน

หนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน แตเปนหลักฐานวาบุคคลนั้นยังประสงคจะไดสิทธิในที่ดิน
16. ส.ค.3 เปนใบรับแจงความประสงคจะไดสิทธิในที่ดินตามมาตรา 27 ตรี แหงประมวลกฎหมายที่ดินฯ

ซึ่งเจาพนักงานผูรับแจงออกใหแกราษฎร มิใชหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน
17. ใบจอง (น.ส. 2, น.ส. 2 ก) เปนหนังสือแสดงการยอมใหเขาครอบครองชั่วคราวผูรับใบจอง

ตองทําประโยชนภายใน 6 เดือนนับแตวันจอง ถาไมทําอธิบดีมีอํานาจสั่งออกจากที่ดินใบจองออกได 2 กรณี
1) กรณีรัฐจัดที่ดินเพื่อประชาชน เรียกวาการจัดที่ดินผืนใหญ ตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 30

2) กรณีจัดใหราษฎร ขออนุญาตจับจอง เรียกวา การจัดที่ดินแปลงเล็กแปลงนอย ตามประมวลกฎหมายที่ดิน
มาตรา 33

18. หนังสือรับรองการทําประโยชน (น.ส. 3, น.ส. 3 ก, น.ส. 3 ข) เปนหนังสือคํารับรองของพนักงาน
เจาหนาที่วาไดทําประโยชนในที่ดินไวแลว น.ส. 3 นายอําเภอหรือปลัดอําเภอฯ ออกโดยอาศัยกฎกระทรวง

ฉบับที่ 2 และ ฉบับที่ 5 (พ.ศ. 2497) ออกตามความพระราชบัญญัติใหใชประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497
น.ส. 3 ก ออกโดยวิธีใชรูปถายทางอากาศ นายอําเภอหรือปลัดอําเภอฯ ออกโดยอาศัยกฎกระทรวงฉบับที่ 18

(พ.ศ. 2515) ออกตามความพระราชบัญญัติใหใชประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 น.ส. 3 ข เจาพนักงานที่ดิน
เปนผูออก โดยอาศัยกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความพระราชบัญญัติใหใชประมวลกฎหมาย

ที่ดิน พ.ศ. 2497
19. โฉนดที่ดิน เปนหนังสือสําคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่เจาของสามารถใชยืนยันสิทธิของตนเองตอบุคคล

ทั่วไป โฉนดที่ดินออกตามอํานาจในประมวลกฎหมายที่ดินมี 6 แบบ คือ 1. น.ส. 4 2. น.ส. 4 ก 3. น.ส. 4 ข 4.
น.ส. 4 ค 5. น.ส. 4 ง 6. น.ส. 4 จ รวมถึง โฉนดแผนที่โฉนดตราจอง และตราจองที่ตราวา “ไดทําประโยชนแลว”

20. ส.ป.ก. 4 - 28 หรือ ส.ป.ก. 4 - 28 ก เปนหนังสือรับมอบที่ดิน ใชเปนหลักฐานแสดงวาเปนผูไดรับ
การคัดเลือกจากคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินจังหวัด ใหมีสิทธิไดรับการอนุญาตใหเขาทําประโยชนในเขตปฏิรูปที่ดิน

440 รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”