Page 128 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 128
98
2) ผังเมืองกับการกําหนดบทบาทการพัฒนาเชิงพื้นที่
2.1) ขอบเขตพื้นที่วางผังตามกฎหมาย
การผังเมืองเป5นมาตรการพัฒนาพื้นที่ โดยการดําเนินการวางและจัดทําผังเมืองรวมหรือผังเมืองเฉพาะ
เพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่ ซึ่งผังเมืองรวมจะเป5นการจัดทําแผนผังนโยบายและโครงการรวมทั้งมาตรการ
ควบคุมโดยทั่วไปเพื่อใชเป5นกรอบในการพัฒนาและการดํารงรักษาเมืองและบริเวณที่เกี่ยวของหรือชนบท
สวนผังเมืองเฉพาะนั้นเป5นแผนผังและโครงการที่ใชเพื่อการดําเนินการพัฒนาหรือดํารงรักษาบริเวณเฉพาะแหง
หรือกิจการที่เกี่ยวของทั้งในเมืองและบริเวณที่เกี่ยวของหรือชนบท มีขอบเขตพื้นที่วางผังไมจํากัด
การวางและจัดทําผังเมืองรวม ผังเมืองเฉพาะไมมีการจํากัดขอบเขตพื้นที่ที่แนนอนขึ้นอยูกับ
วัตถุประสงค3ของการวางผัง คือ สามารถจะกําหนดขอบเขตพื้นที่ดําเนินการพัฒนาไดทั้งพื้นที่เมืองหรือชุมชนที่
มีอยูแลว พื้นที่เสียหายดวยประสบภัยตางๆหรือพื้นที่ชนบทหรือพื้นที่ใหมที่ยังไมมีชุมชนเพื่อจะใหเป5นเมือง
หรือศูนย3ชุมชนใหมรวมถึงการกําหนดเขตพื้นที่เพื่อการอนุรักษ3ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมหรือพื้นที่
อนุรักษ3ศิลปวัฒนธรรมและวัตถุประสงค3อื่นๆ เพื่อการผังเมืองได แตทั้งนี้หากเป5นการดําเนินการวางและจัดทํา
ผังเมืองเฉพาะตองคํานึงถึงงบประมาณที่จะตองนํามาใชในการพัฒนาเมืองหรือดํารงรักษาบริเวณที่ตองการ
ดําเนินการตามวัตถุประสงค3ของการวางผังเมืองเฉพาะนั้นๆ ดวย
ขอบเขตพื้นที่ผังเมืองรวมสามารถครอบคลุมไดมากกวาเขตเมืองหรือชุมชน ซึ่งสามารถดําเนินการ
วางและจัดทําผังเมืองรวมไดในพื้นที่ที่เป5นอําเภอ จังหวัดได ซึ่งป-จจุบันการจัดทําผังเมืองรวมสวนใหญจะกําหนด
ขอบเขตพื้นที่ชุมชนเมืองระดับเทศบาลและบริเวณโดยรอบในพื้นที่องค3การบริหารสวนตําบล
ขอบเขตพื้นที่ในการวางและจัดทําผังเมืองเฉพาะจะถูกกําหนดใหมีพื้นที่เล็กกวาหรือเทากับเขต
ผังเมืองรวมก็ได แตการวางผังเมืองเฉพาะจะตองสอดคลองกับผังเมืองรวม เพราะผังเมืองรวมเป5นการวาง
ภาพรวมทั้งระบบของเมืองหรือชุมชนหรือบริเวณที่เกี่ยวของหรือบริเวณชนบทแลวจึงนําพื้นที่ในผังเมืองรวมมา
จัดลําดับความสําคัญกอนหลังในการพัฒนา บริเวณใดมีความสําคัญเรงดวนในการพัฒนากอนจึงจะดําเนินการ
วางผังเมืองเฉพาะเพื่อพัฒนาพื้นที่เป5นบริเวณๆ เรียงตามลําดับกอนหลังที่จัดไว โดยคํานึงถึงงบประมาณและ
ความจําเป5นเรงดวน
อนึ่ง การวางและจัดทําผังเมืองเฉพาะสามารถวางและจัดทําในพื้นที่ที่ยังไมมีการวางและจัดทํา
ผังเมืองรวมได โดยรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยจะเป5นผูสั่งการใหกรมโยธาธิการและผังเมืองหรือเจา
