Page 25 - สิทธิมนุษยชน : รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
P. 25
สิทธิมนุษยชน รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
(right)” ที่อ้างเอาฝ่ายเดียวนี้ก็พ่วงท้ายด้วยการปกครองตามอำเภอใจและความ
ล่มสลายทางสังคม นี่ก็คือแก่นแท้ของประเด็น และดังที่ คาร์ล โปลองยี เสนอไว้
ในงานวิเคราะห์ประวัติศาสตร์การปฏิวัติอุตสาหกรรมอันแหลมคมของเขา ทางเลือก
ก้าวออกจากจุดจบหายนะนี้ย่อมอยู่ที่การเปลี่ยนไปสู่ “หลักการสร้างความคุ้มครอง
ทางสังคม ซึ่งมุ่งไปที่การอนุรักษ์มนุษย์และธรรมชาติ รวมทั้งองค์กรการผลิต โดยอาศัย
แรงสนับสนุนจากบรรดาผู้ที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากพิษภัยของระบบตลาด...” ๑๕
หรือหากจะกล่าวในบริบทของสถานการณ์ปัจจุบันก็คือสิ่งที่เจมส์ โรเบิร์ตสัน มองว่า
จะต้องมีการสร้างสรรค์เศรษฐกิจระดับโลกที่ เกื้อกูลมนุษย์ และอนุรักษ์ธรรมชาติ ๑๖
หลักการและแนวทางปฏิบัติทางสังคมเช่นนี้ ปวงชนพื้นเมืองและชุมชนชนบท
ทั้งหาบย่อมคุ้นเคยเป็นอย่างดีอยู่แล้ว เพราะมันก็คือวิถีชีวิตปกติตามจารีตของ
พวกเขานั่นเอง ไม่ใช่สิ่งแปลกพิเศษอะไรเลย แต่สำหรับกระแสโลกแห่งอุตสาหกรรมนิยม
ซึ่งเสรีภาพของทุนและระบบตลาดเสรี ได้กลายเป็นระบอบควบคุมเบ็ดเสร็จ
เปี่ยมด้วยสมบูรณาญาสิทธิ์เหนือสรรพชีวิตบนพื้นพิภพแล้ว สิ่งเหล่านี้ย่อมดู
ประหนึ่งสิ่งแปลกปลอมที่ก่อให้เกิดความวุ่นวาย
เราจึงควรทำความเข้าใจประเด็นเรื่องความหลากหลายทางชีวภาพและ
ภูมิปัญญาท้องถิ่นจากมุมมองระดับโลกดังได้กล่าวมานี้ สิ่งที่กำลังล่อแหลม
เป็นอย่างดีก็คือเสรีภาพและความก้าวหน้าของมนุษย์ ก้าวแรกที่พึงกระทำก็คือ
ปวงชนและชุมชนระดับรากหญ้าทั้งปวงจะต้องรวมตัวกันเป็นแนวร่วม เพื่อเผชิญหน้า
กับโครงสร้างอำนาจข้ามชาติ และแท้ที่จริง ด้วยเหตุที่ความฉ้อฉลและการขยายตัว
ของมันกำลังถึงขีดที่ไม่อาจยอมรับกันได้ บรรดาตัวแทนของทุนนิยมอุตสาหกรรม
ซึ่งได้แก่ บรรษัทข้ามชาติ ไอเอ็มเอฟ ธนาคารโลก ฯลฯ จึงต้องเผชิญหน้ากับ
การประท้วงอย่างเข้มข้นและการต่อต้านอย่างเหนียวแน่นจากประชาชนสามัญ
๑๕
Karl Polanyi, op. cit., p. ๑๓๒. Italics mine
๑๖
James Robertson, op. cit., p. x. Italics mine
๒๐ สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ