Page 74 - หนังสือรับรองการเกิด

66

ที่ม�และอน�คตของเลขประจำ�ตัวประช�ชน

เมื่อวิทย�ก�รของเครื่องบันทึกข้อมูลและนำ�ม�ประมวลผล ซึ่งต่อม�เรียกว่� เครื่องคอมพิวเตอร์ มีพัฒน�ก�รที่จะ
จัดเก็บและประมวลผลข้อมูลต่�งๆ กระทรวงมห�ดไทยได้เสนอขอคว�มเห็นชอบและขออนุมัติโครงก�รจัดทำ�เลขประจำ�ตัว
ประช�ชน โดยคณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันที่ 20 กรกฎ�คม 2525 ต�มที่กระทรวงมห�ดไทยเสนอ มีหลักก�รที่จะจัดตั้ง

คลังข้อมูลเกี่ยวกับประวัติท�งทะเบียนร�ษฎรของประช�ชนทั้งประเทศด้วยระบบคอมพิวเตอร์ ด้วยก�รกำ�หนดเลขประจำ�ตัว
ให้แก่ประช�ชนใช้เลข 13 หลัก ต�มร�ยชื่อของผู้มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้�นทุกแบบที่มีชื่ออยู่ถึงวันที่ 31 พฤษภ�คม 2527

ด้วยกำ�หนดเลขประจำ�ตัวฯ ด้วยเครื่องจักรแล้วพิมพ์เลขฯ แจกจ่�ยไปจ�กสำ�นักทะเบียนกล�ง แล้วให้แต่ละสำ�นักทะเบียน
กรอกร�ยก�รแต่ละบุคคลจ�กทะเบียนบ้�น ฉบับ พ.ศ.2515 ที่ยังไม่มีเลข ใส่ลงในทะเบียนบ้�น ฉบับ พ.ศ.2526 ที่
มีช่องร�ยก�รเลข 13 หลัก จ�กนั้น มีก�รถ่�ยเอกส�รทะเบียนบ้�นที่มีร�ยชื่อและเลข 13 หลักของทะเบียนบ้�นทุกฉบับ

นำ�ม�ให้เจ้�หน้�ที่ของสำ�นักทะเบียนกล�งบันทึกข้อมูล และกำ�หนดเลข 13 หลักในสูติบัตรที่ออกให้ใหม่สำ�หรับบุคคลที่
ได้รับสูติบัตรที่แจ้งก�รเกิดตั้งแต่วันที่ 2 มกร�คม 2527 เป็นต้นม�รวมเรียกว่� ฐ�นข้อมูลระบบทะเบียนประวัติร�ษฎร

ซึ่งมีพัฒน�ก�รในก�รจัดพิมพ์ทะเบียนบ้�นด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์จ�กแผ่นใหญ่ใน พ.ศ.2531 และเปลี่ยนม�เป็นแบบสมุด
คล้�ยสมุดฝ�ก ถอนเงินของธน�ค�ร
ในก�รนำ�ระบบทะเบียนประวัติร�ษฎรในยุคแรกๆ ที่มีระบบก�รบันทึกและประมวลผลข้อมูลของส่วนร�ชก�รที่ใช้

โปรแกรมคำ�สั่ง หรือก�รประมวลผลที่ต่�งกัน ไม่ส�ม�รถเชื่อมโยง ถ่�ยทอด หรือประมวลผลได้ เมื่อวันที่ระบบโปรแกรมคำ�
สั่งที่ส่วนร�ชก�รและภ�คเอกชนมีคว�มใกล้เคียงกัน และเริ่มก้�วเข้�สู่ยุคก�รใช้ข้อมูลข่�วส�ร เทคโนโลยีส�รสนเทศและก�ร
สื่อส�ร(Information Communication Technology หรือ ICT)ที่มีศักยภ�พ มีคว�มส�ม�รถม�กขึ้น จึงได้มีก�รนำ�

ฐ�นข้อมูลระบบทะเบียนประวัติร�ษฎรไปใช้ประโยชน์นับต่อจ�กระบบก�รทะเบียนร�ษฎร ไปสู่ฐ�นข้อมูลทะเบียนบัตร
ประจำ�ตัวประช�ชนด้วยระบบที่เชื่อมกันได้ทุกสำ�นักทะเบียนอำ�เภอ และสำ�นักทะเบียนท้องถิ่น เกิดประโยชน์ในก�รบริก�ร
ประช�ชน โดยมีหน่วยร�ชก�รและภ�คเอกชนเชื่อมโยงเป็นเครือข่�ย นำ�ไปสู่ก�รพัฒน�ประเทศได้สมดังเจตน�ที่ตั้งไว้เมื่อ

30 ปีม�แล้ว ตัวอย่�งเช่นระบบเลขของผู้เสียภ�ษีเงินได้ส่วนบุคคล ก็ยกเลิกเลขในระบบเดิมม�ใช้เลข 13 หลักน�นแล้ว
ก�รตรวจสอบสิทธิในก�รเข้�ถึงก�รส�ธ�รณสุข ก็ใช้ร�ยก�รบุคคลจ�กเลข 13 หลักม�ตั้งแต่เริ่มดำ�เนินก�ร และกรมก�ร

กงสุล กระทรวงก�รต่�งประเทศ ก็นำ�เอ�ฐ�นข้อมูลไปพิจ�รณ�ออกหนังสือเดินท�ง(passport)ให้กับบุคคลทั้งเอกชนและ
ข้�ร�ชก�ร เจ้�หน้�ที่ของรัฐ เพื่อยืนยันบุคคลว่�เป็นประช�กรของประเทศไทย
แม้ว่� วันนี้ หรือในอน�คต ระบบทะเบียนประวัติร�ษฎร และระบบทะเบียนบัตรประจำ�ตัวประช�ชน ที่ดำ�เนิน

ก�รด้วยเลข 13 หลักอ�จจะมีก�รเปลี่ยนแปลงไปในรูปแบบใด อ�จจะไม่จำ�เป็นต้องใช้ระบบที่สิ้นเปลืองกระด�ษ ไม่ต้องมี
เจ้�หน้�ที่ปฏิบัติก�รในบ�งเรื่อง ประช�ชนที่มีคุณสมบัติครบต�มที่กำ�หนดจ�กกฎหม�ย ระเบียบ ส�ม�รถดำ�เนินก�รด้วย

ตนเองผ่�นเครื่องจักร หรือไม่จำ�เป็นต้องมีเอกส�รใดๆ แสดงตน แต่ใช้เอกลักษณ์ของบุคคลเป็นเครื่องมือใช้ในก�รตรวจสบ ก็
เป็นเรื่องที่อ�จจะเป็นไปได้

“คว�มเข้�ใจ”ใช้เลขประจำ�ตัวประช�ชนให้คุ้มค่�

เมื่อรัฐให้คว�มสำ�คัญ จัดระบบก�รจัดก�รประช�ชนด้วยก�รกำ�หนดเลขประจำ�ตัวประช�ชน และลงทุนไปในแต่ละ
ปีด้วยงบประม�ณมิใช่น้อย เช่นนี้แล้ว บุคล�กรของรัฐ หรือองค์กรภ�คประช�ชน หรือแม้แต่ตัวประช�กรของรัฐเอง ที่ต้อง

ใช้อ้�งอิงอยู่เสมอ และหรือใช้เลขประจำ�ตัวประช�ชนเป็นประจำ� มีทั้งผู้ที่สนใจที่จะเรียนรู้ว่� ตัวเลขชุดดังกล่�วที่เป็นของ
ตนเอง หรือของบุคคลที่ต้องเกี่ยวข้อง นำ�ไปใช้นั้น มีสิ่งใดที่ควรค่�แก่คว�มเข้�ใจบ้�ง หรืออ�จะมีผู้ที่ไม่สนใจ ไม่ต้องก�ร
รับรู้ ซึ่งอ�จจะเกิดคว�มไม่เข้�ใจต�มม� ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับโอก�สและคว�มจำ�เป็น ที่เป็นปัจจัย หรือเป็นแรงจูงใจให้ใฝ่ที่อย�กจะ

ทร�บ โดยทั่วๆ ไป มีผู้ที่เข้�ใจน้อยม�ก ทั้งๆ ที่เป็นเรื่องที่สำ�คัญอย่�งยิ่ง เพร�ะเป็นเรื่องส่วนตัวของแต่ละคน ที่อ�จจะมี
คว�มจำ�เป็นต้องใช้เลขประจำ�ตัวประช�ชน เพื่อก�รเข้�ถึงสิทธิในบ�งประก�รที่มีก�รกำ�หนดให้ระบุเลขประจำ�ตัวประช�ชน

เรื่องเล่าเคล้าสิทธิมนุษยชน...ว่าด้วย "หนังสือรับรองการเกิด" และองค์ความรู้เกี่ยวกับการทะเบียนราษฎร