Page 174 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 174
ผังเมืองกับก�รคุ้มครองสิทธิชุมชน
และสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
การมีส่วนร่วมในกระบวนการวางผังเป็นเรื่องสำาคัญ และมิใช่เพียงการมีส่วนร่วมในการประชุมรับฟัง
ความคิดเห็น ทั้งนี้ ในการมีส่วนร่วมนั้นจะต้องได้รับข้อมูลที่เป็นที่เข้าใจได้ด้วยและต้องเป็นการมีส่วนร่วม
ทุกขั้นตอนของกระบวนการผังเมือง ทั้งการมีส่วนร่วมในทางวิชาการการมีส่วนร่วมของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
และการมีส่วนร่วมของประชาชนและชุมชน
ผังเมือง เป็นเรื่องของกระบวนการทำางานสำาคัญ 3 ส่วน คือ
• กระบวนก�รทำ�ง�นท�งเทคนิค เนื่องจากงานผังเมืองเป็นการบูรณาการการพัฒนาหลายด้านมาสู่
การพัฒนาในเชิงพื้นที่ ที่ต้องมีการสำารวจ ศึกษา วิเคราะห์ การประมาณในอนาคต
• กระบวนก�รมีส่วนร่วม ทั้งการมีส่วนร่วมในทางวิชาการ การมีส่วนร่วมของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
และการมีส่วนร่วมของประชาชนและชุมชน
• กระบวนก�รท�งกฎหม�ย ในกรณีการวางผังเมืองรวม เป็นผังที่มีการบังคับใช้ตามกฎหมาย
จะต้องมีการดำาเนินการตามขั้นตอนที่กำาหนดไว้ในกฎหมาย นับตั้งแต่การสำารวจเขตผังไปจนถึง
การประกาศบังคับใช้ตามกฎหมาย
ในทางปฏิบัติการทำางานทั้งสามกระบวนการจะดำาเนินการไปด้วยกัน กล่าวคือ การเริ่มต้นทำางาน
ในกระบวนทางเทคนิคในการสำารวจกำาหนดเขตผัง ซึ่งเป็นการมีส่วนร่วมทางเทคนิคนั้น จะต้องดำาเนินการ
ตามขั้นตอนตามกฎหมายที่ต้องมีการประชุมคณะอนุกรรมการและคณะกรรมการ ที่กำาหนดไว้ในกฎหมาย
เมื่อมีการดำาเนินการศึกษา วิเคราะห์ จัดทำาผังร่างให้คณะอนุกรรมการฯ และคณะที่ปรึกษาผังเมืองรวม
ให้ความเห็น ก็จะต้องจัดการประชุมรับฟังความคิดเห็นประชาชนและเมื่อจัดทำาผังร่างแล้วก็จะต้อง
ดำาเนินการตามขั้นตอนตามกฎหมายคือ ผ่านความเห็นชอบของคณะกรรมการผังเมือง และติดประกาศ
พร้อมข้อกำาหนด การพิจารณาคำาร้อง และขั้นตอนจากนี้เป็นขั้นตอนการตรวจและพิจารณาตามขั้นตอน
การออกกฎกระทรวงต่อไป
ขอบเขตของก�รมีส่วนร่วมในกระบวนก�รทำ�ง�นท�งวิช�ก�ร ในก�รศึกษ�วิเคร�ะห์
ในก�รว�งและจัดทำ�ผังเมืองในปัจจุบัน
จากการศึกษาตัวอย่างข้อกำาหนดการวางและจัดทำาผังเมืองรวมในปัจจุบัน มีสาระขอบเขตและ
ขั้นตอนการทำางาน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการทำางานมีส่วนร่วมในวงราชการ หน่วยงานของรัฐ เอกชน โดยสรุป
ได้ดังนี้
(1) ก�รกำ�หนดพื้นที่ศึกษ�และว�งผัง
ดูเชื่อมโยงทางด้านกายภาพ โดยเฉพาะปัญหามลพิษอุตสาหกรรม เศรษฐกิจ สังคม
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และสุขภาพของประชากร รวมทั้งนโยบาย โครงการพัฒนาที่มี
ผลกระทบต่อการพัฒนาในพื้นที่
173
