Page 127 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 127
สำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
ในอนาคตหากมีการแก้ไขกฎหมายผังเมืองและการปรับปรุง รื้อ แก้ไขผังเมืองที่ผ่านการรับฟัง
ความคิดเห็นของประชาชนและได้รับความเห็นชอบจากกรรมการผังเมือง เพื่อมุ่งให้การพัฒนาการจัดทำา
ผังเมืองในระดับจังหวัด ระดับชุมชนสอดคล้องกับนโยบายที่กำาหนดในผังประเทศไทย ก็จะทำาให้เกิด
การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินในจังหวัดและในชุมชน
และหากโครงการนั้นไม่สอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาและความต้องการของประชาชน ชุมชนก็จะ
เกิดความขัดแย้งในสังคมตามมา เนื่องจากขาดการมีส่วนร่วมตั้งแต่ขั้นการกำาหนดนโยบายการใช้ประโยชน์
ที่ดิน จึงเป็นเรื่องที่ชุมชนควรจะได้รับทราบทำาความเข้าใจกับการกำาหนดการใช้ประโยชน์พื้นที่จังหวัด
และชุมชน อันเป็นผลจากผังเมืองในระดับต่างๆ เพื่อเตรียมความพร้อม พัฒนาศักยภาพ ความเข้มแข็ง
ในการมีส่วนร่วม และการตัดสินใจกำาหนดอนาคตของชุมชน
2) ผังภ�คใต้ พ.ศ. 2600
ในช่วงที่มีการดำาเนินการจัดทำาผังประเทศไทยนั้น กรมโยธาธิการและผังเมืองก็ได้มีการจัดทำาผัง
ในระดับภาคควบคู่กันไปทุกภาครวมทั้งผังภาคใต้ ผังภาคใต้นี้ยังไม่มีผลบังคับใช้ตามกฎหมาย โดยมุ่งให้เป็น
กรอบแนวทางสำาหรับการจัดทำาผังเมืองและแผนในระดับพื้นที่
ซึ่งแม้ว่าผังภาคใต้จะเป็นการจัดทำาโดยผู้เชี่ยวชาญจากส่วนกลาง มีการมาจัดประชุมที่ภาคใต้
หลายครั้ง แต่การมีส่วนร่วมส่วนมากมาจากหน่วยงานภาครัฐ ส่วนภาคเอกชน ประชาชนในชุมชน โดยเฉพาะ
ชุมชนที่ได้รับผลกระทบโครงการมีโอกาสเข้าร่วมและรับทราบเรื่องนี้น้อยมาก
การรวบรวมค้นข้อมูลจากรายงานการจัดทำาผังภาคใต้ที่ผ่านมา เพื่อประมวลและวิเคราะห์ได้มีข้อ
ค้นพบที่สำาคัญประการหนึ่ง คือ ข้อเสนอในผังประเทศไทยหลายเรื่อง ขัดแย้งกับข้อมูลและการวิเคราะห์
ในรายงานผังภาคใต้ ซึ่งจัดทำาโดยหน่วยงานเดียวกัน
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การที่ผังประเทศไทยกำาหนดพื้นที่ภาคใต้ให้รองรับการพัฒนาอุตสาหกรรม
การพัฒนาพลังงานปิโตรเคมี ท่าเรือนำ้าลึก แต่ข้อมูลการวิเคราะห์ในผังภาคใต้ ระบุชัดเจนว่าภาคใต้มี
ความสำาคัญในด้านการเกษตร ในรายงานผังภาคใต้ ระบุว่า
“ภาคใต้เป็นภาคที่มีบทบาทและความสำาคัญในการพัฒนาด้านการเกษตรของประเทศไทย ในฐานะ
ที่เป็นแหล่งผลิตพืชเศรษฐกิจที่สำาคัญหลายชนิด ทั้งยางพารา ปาล์มนำ้ามัน ข้าว และไม้ผลอุตสาหกรรม
ส่วนมากเป็นอุตสาหกรรมขนาดเล็ก และใช้ฐานวัตถุดิบการเกษตรเป็นส่วนใหญ่และกระจุกตัวอยู่ใน
บางจังหวัด ประชากรส่วนใหญ่อยู่ในภาคการเกษตรในพื้นที่ชนบท แต่ก็ยังคงมีปัญหาการบุกรุกและ
การขยายตัวของการพัฒนาเมืองรุกพื้นที่เกษตร การมีแหล่งท่องเที่ยวที่มีความสวยงามและมีชื่อเสียง
ระดับโลก รวมถึงความอุดมสมบูรณ์และความหลากหลายของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม”
ดังรูปที่ 4.7 - 4.8
126