Page 101 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงานตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
P. 101
94
และดำเนินการสอบสวนพยานบุคคลที่เป็นชุมชนกลุ่มน้อยชาติพันธุ์เดียวกัน หรือกลุ่มบุคคลเดียวกันกับ
ผู้ร้องจำนวน 3 คน เพื่อรับรองและดำเนินการสืบสวนข้อเท็จจริงในพื้นที่เพื่อพิสูจน์ยืนยันสถานะบุคคล
ดังกล่าวหรืออาจส่งเรื่องให้คณะกรรมการหมู่บ้านหรือคณะกรรมการชุมชนรับรองอีกทางหนึ่งก็ได้
เมื่อดำเนินการสอบสวนพยานแล้วเสร็จ ให้รวบรวมพยานหลักฐานเสนอให้นายอำเภอหรือ
ผู้อำนวยการเขตแล้วแต่กรณีเป็นผู้พิจารณา หากปรากฏหลักฐานเชื่อได้ว่ารายการทะเบียนประวัติขอ
แก้ไขเป็นความจริงให้นายอำเภอสั่งอนุมัติในคำร้องและให้นายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่น
จำหน่ายรายการทะเบียนประวัติที่ไม่ถูกต้องแล้วทำหนังสือแจ้งสำนักทะเบียนกลางภายใน 7 วัน นับแต่
วันที่มีคำสั่งอนุมัติเพื่อขอคืนรายการทะเบียน ประวัติโดยให้สำเนาคำร้องและพยานเอกสารที่เกี่ยวข้อง
ส่งไปพร้อมด้วย ทั้งนี้เมื่อสำนักทะเบียนอำเภอหรือสำนักทะเบียนท้องถิ่น ได้รับแจ้งการคืนรายการ
ทะเบียนประวัติจากสำนักทะเบียนกลางแล้วให้แจ้งบุคคลที่ได้รับคืนทะเบียนประวัติให้มาทำบัตร
ประจำตัวโดยเร็ว
114
อย่างไรก็ดีเนื่องจากแนวปฏิบัติดังกล่าวได้กำหนดวิธีการไว้อย่างกว้าง จึงทำให้ในทางปฏิบัติ
ยังคงเกิดความสับสน โดยเฉพาะการขอคืนรายการบุคคลของชนกลุ่มน้อยกลุ่มชาติพันธุ์หรือบุคคลที่ไม่มี
สถานะทางทะเบียนประเภท 0-89 ที่ถูกนายทะเบียนสั่งจำหน่ายรายการด้วยเหตุต่างๆ อันทำให้คนไทย
พลัดถิ่นที่ถูกจำหน่าย และเสียโอกาสในการเข้ากระบวนการการแก้ไขปัญหาเรื่องสถานะบุคคลและ
115
สัญชาติ สำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครองจึงได้มีการซักซ้อมแนวปฏิบัติให้ชัดเจนมากขึ้น
กล่าวคือ
1) เมื่อนายทะเบียนได้รับแจ้งหรือได้รับคำร้องขอคืนรายการบุคคลที่ถูกจำหน่ายรายการใน
เอกสารทะเบียนบ้านหรือทะเบียนประวัติคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยหรือทะเบียนประวัติบุคคลที่ไม่มีสถานะ
ทางทะเบียนและฐานข้อมูลการทะเบียนราษฎรให้ตรวจสอบและสอบสวนให้ได้ข้อเท็จจริงประเด็นต่างๆ
ได้แก่
-กรณีคนที่ถูกจำหน่ายรายการบุคคลมีรายการทะเบียนในฐานข้อมูลทะเบียน
ราษฎรซ้ำซ้อนมากกว่า 1 รายการหรือไม่ หากตรวจพบว่ามีความซ้ำซ้อนและรายการที่มี
อยู่ปัจจุบันเป็นรายการที่ถูกต้อง ให้นายทะเบียนปฏิเสธคำร้องแล้วแจ้งผู้ขอคืนรายการ
ทราบ
- กรณีคนที่ถูกจำหน่ายรายการบุคคลนั้นเป็นกลุ่มเป้าหมายที่ทางราชการต้อง
ดำเนินการจัดทำทะเบียนให้ตามกฎหมาย หรือนโยบายของรัฐบาลหรือไม่ เช่นรายการ
114 อ้างแล้ว, หนังสือสำนักทะเบียนกลาง ด่วนมาก ที่ มท 0309.1/ว 48
115 หนังสือสำนักทะเบียนกลาง ด่วนมาก ที่ มท 0309.1/ว 25 ลงวันที่ 1 มิถุนายน 2560 เรื่องการขอคืนรายการทะเบียน
ราษฎรของคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยที่ถูกนายทะเบียนสั่งจำหน่าย