Page 132 - สมเด็จพระราชินีนาถกับงานสิทธิมนุษยชน
P. 132
เมื่อความทราบฝ่าละอองธุลีพระบาทว่า นาฏศิลป์ไทยโดยเฉพาะโขนซบเซาลง เพราะ
ประชาชนไม่ค่อยสนใจ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ จึงมีพระราชดำาริให้มีการฟื้นฟูและ
อนุรักษ์ศิลปะชั้นสูงของไทยไว้ โดยโปรดเกล้าฯ ให้กรมศิลปากรจัดการแสดงถวายทอดพระเนตร
ในโอกาสที่ทรงแปรพระราชฐานไปประทับ ณ จังหวัดสกลนคร
กรมศิลปากรจึงจัดโขนเรื่องรามเกียรติ์ตอนนิ้วเพชร และต่อด้วยพระรามรบทศกัณฐ์ไปแสดง
ณ ภูพานราชนิเวศน์ เมื่อวันที่ ๒๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๖ นับเป็นครั้งแรกที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ
พระบรมราชินีนาถ โปรดเกล้าฯ ให้กรมศิลปากรจัดการแสดงโขนถวายทอดพระเนตรเป็นการส่วน
พระองค์ และโปรดให้ผู้แสดงเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทอย่างใกล้ชิด รับสั่งชมเชยว่าแสดงได้งดงาม
สมควรอนุรักษ์ศิลปะการแสดงไว้ และพระราชทานพระราชดำาริในเรื่องเครื่องแต่งกายของโขนว่าควร
จะอนุรักษ์ลวดลายปักไว้ ควรปักให้ประณีตงดงาม เมื่อคนดูใกล้ๆ จะได้เห็นความงามของลวดลาย
เมื่อได้ทราบฝ่าละอองธุลีพระบาทว่า กรมศิลปากรได้รับงบประมาณประจำาปีน้อยมาก
ในเรื่องการสร้างเครื่องแต่งกาย จึงได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ จำานวน ๓๐๐,๐๐๐ บาท
ให้กรมศิลปากร นำาไปปรับปรุงเครื่องแต่งกายโขนตามพระราชดำาริ
ต่อมา สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ได้โปรดเกล้าฯ ให้จัดการแสดงโขนถวาย
ทอดพระเนตรอีกครั้งหนึ่ง ในโอกาสเสด็จแปรพระราชฐานไปประทับ ณ ภูพิงคราชนิเวศน์ จังหวัด
เชียงใหม่ กรมศิลปากรได้จัดแสดงโขนตอน ส�ามนักขาก่อศึก ต่อด้วย ศึกทูษณ์ขรตรีเศียร จนถึง
วานรพงศ์ เมื่อวันที่ ๑๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๗
วันที่ ๒๘ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๗ โปรดเกล้าฯ ให้จัดแสดงโขนถวายทอดพระเนตรในงานฉลอง
วันราชาภิเษกสมรส ณ วังไกลกังวล หัวหิน แสดงตอน พระรามครองเมือง และเมื่อวันเฉลิม
พระชนมพรรษาสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ วันที่ ๑๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ โปรดเกล้าฯ
ให้จัดการแสดงโขนตอน พระรามยกมหาธนูโมลี ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา
พระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ในครั้งนี้ นอกจากจะยังความปลื้มปีติแก่เหล่านาฏศิลปิน
และข้าราชการที่มีโอกาสได้เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทอย่างใกล้ชิดแล้ว ยังได้รับพระราชทาน
พระราชดำาริใส่เกล้าใส่กระหม่อมนำาไปปรับปรุงศิลปะการแสดง โดยเฉพาะเรื่องเครื่องแต่งกาย ซึ่งนับ
เป็นภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่ชาวไทยควรจะอนุรักษ์ไว้อวดชาวโลกว่า เป็นศิลปะการปักลวดลาย
ด้วยดิ้นที่งดงาม นอกจากนี้ยังเป็นการบำารุงศิลปะการแสดงโขน ตามจารีตโบราณอีกด้วย
นอกจากพระองค์จะทรงส่งเสริมงานของกรมศิลปากร ซึ่งเป็นหน่วยงานหลักในการอนุรักษ์
ศิลปวัฒนธรรมของชาติด้านนาฏศิลป์แล้ว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงตระหนักถึง
ความสำาคัญของเยาวชนในการอนุรักษ์และเผยแพร่ศิลปะ จึงมีพระกรุณาธิคุณ เสด็จพระราชดำาเนิน
ไปทอดพระเนตรการแสดงของคณะโขนธรรมศาสตร์หลายครั้ง เพื่อเป็นขวัญและกำาลังใจแก่เยาวชนที่มุ่ง
อนุรักษ์และสืบทอดการแสดงโขน ซึ่งเป็นนาฏศิลป์ชั้นสูงของไทยไว้ท่ามกลางกระแสโลกาภิวัตน์ในปัจจุบัน
132 ส ม เ ด็ จ พ ร ะ บ ร ม ร า ชิ นี น า ถ กั บ ง า น สิ ท ธิ ม นุ ษ ย ช น