Page 132 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
P. 132
ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม
เพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
ร่างรัฐธรรมนูญ ๒๕๕๙ ๑) มาตรา ๓๗ “การเวนคืน อสังหาริมทรัพย์จะกระท�า มิได้ เว้นแต่โดยอาศัยอ�านาจ ตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย ที่ตราขึ้นเพื่อการอันเป็น การป้องกัน สาธารณูปโภค หรือการได้มาซึ่ง ประเทศ ทรัพยากรธรรมชาติ หรือเพื่อ ประโยชน์สาธารณะอย่างอื่น...” ๒) มาตรา ๔๐ “บุคคลย่อมมี เสรีภาพในการประกอบอาชีพ การจ�ากัดเสรีภาพตามวรรค หนึ่งจะกระท�ามิได้ เว้นแต่โดย อาศัยอ�านาจตามบทบัญญัติ แห่งกฎหมายที่ตราขึ้นเพื่อ.... ประโยชน์สาธารณะ...”
ร่างรัฐธรรมนูญ ๒๕๕๘ ๑) มาตรา ๔๓ “การเวนคืนสังหาริมทรัพย์ จะกระท�ามิได้เว้นแต่โดยอาศัยอ�านาจ ตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายเฉพาะใน กิจการของรัฐเพื่อประโยชน์ในการจัด ท�าบริการสาธารณะหรือเพื่อประโยชน์ สาธารณะอย่างอื่น” ๒) มาตรา ๕๖ “พลเมืองย่อมมีเสรีภาพ ในการประกอบกิจการ อาชีพ หรือ วิชาชีพ การจ�ากัดเสรีภาพตามวรรคหนึ่ง จะกระท�ามิได้เว้นแต่โดยอาศัยอ�านาจ ตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายเฉพาะ เพื่อ...การรักษาทรัพยากรธรรมชาติหรือ สิ่งแวดล้อม...”
รัฐธรรมนูญ ๒๕๕๐ “การเวนคืน ๔๒ อสังหาริมทรัพย์จะกระท�ามิได้ เว้น แต่โดยอาศัยอ�านาจตามบทบัญญัติ แห่งกฎหมายเฉพาะเพื่อ...การส่งเสริม และรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม...” ๒) มาตรา ๔๓ “บุคคลคลย่อมมี เสรีภาพในการประกอบกิจการ หรือประกอบอาชีพและการแข่งขัน โดยเสรีอย่างเป็นธรรม การจ�ากัด เสรีภาพตามวรรคหนึ่งจะกระท�า มิได้ เว้นแต่โดยอาศัยอ�านาจตาม บทบัญญัติแห่งกฎหมายเฉพาะเพื่อ... การรักษาทรัพยากรธรรมชาติหรือ
๑) มาตรา สิ่งแวดล้อม...”
รัฐธรรมนูญ ๒๕๔๐ “การเวนคืน ๔๙ อสังหาริมทรัพย์จะกระท�ามิได้ เว้นแต่ โดยอาศัยอ�านาจตามบทบัญญัติแห่ง กฎหมายเฉพาะเพื่อ...การส่งเสริมและ รักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม...” “บุคคลย่อมมี ๕๐ เสรีภาพในการประกอบกิจการหรือ ประกอบอาชีพ...การจ�ากัดเสรีภาพ ตามวรรคหนึ่งจะกระท�ามิได้ เว้น แต่โดยอาศัยอ�านาจตามบทบัญญัติ แห่งกฎหมายเฉพาะเพื่อ...การรักษา ทรัพยากรธรรมชาติหรือสิ่งแวดล้อม...”
๑) มาตรา มาตรา ๒)
๔๘ บัญญัติไว้ ด้วยถ้อยค�าเดียวกัน ๔๘ ของรัฐธรรมนูญปี
ได้รับความคุ้มครอง
การจ�ากัดสิทธิ
ตามวรรคหนึ่ง
จะกระท�าได้ก็แต่
โดยบทบัญญัติ
ทรัพยากรธรรมชาติ
หรือสิ่งแวดล้อม...”
ย
เพื่อ....การรักษา
อย่างเป็นธรรม ย่อม
ประกอบกิจการหรือ
ของบุคคลในการ
มาตรา ๔๘ “สิทธิ
การแข่งขันโดยเสรี
ประกอบอาชีพ และ
๒๕๓๔ และ
มา
รัฐธรรมนูญฉบับก่อน ปีพุทธศักราช ๒๕๔๐ ๑) พ.ศ. ๒๕๓๔ กฎ ง ห่ แ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๘ มาตรา เบญจ กับมาตรา ๒๕๓๔
๒๕๓๘
ห
๒๕๑๗
๒๕๒๑
-
ลักษณะที่ ต้องพิจารณา ๗. การจ�ากัดสิทธิ ของประชาชน เพื่อคุ้มครอง สิ่งแวดล้อม
131
