Page 33 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน

สำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ

คุ้มครองป้องกัน ปัญหาการตีความกฎหมายที่เป็นช่องว่างให้เกิดการพัฒนาและการไม่ปฏิบัติหน้าที่

ของรัฐอันก่อให้เกิดผลกระทบต่อประชาชนและชุมชน และปัญหาการนำาผังเมืองไปใช้ประโยชน์

ในการปกป้องคุ้มครองสิทธิของประชาชนและสิทธิชุมชนในการดำารงชีวิตอย่างปกติสุขในสิ่งแวดล้อม
และทรัพยากรธรรมชาติที่ดี เป็นต้น

การพิจารณาการแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนดังกล่าวที่ผ่านมา ส่วนมากเป็นการพิจารณาตาม

แนวคิดการปฏิบัติงานตามภารกิจของหน่วยงาน อำานาจการตัดสินใจ การอ้างเอกสารและข้อมูลทาง
เทคนิคที่ขาดการอธิบายให้เป็นที่เข้าใจของประชาชนและชุมชนเพื่อการมีส่วนร่วม การอ้างนโยบายของ

รัฐและการอ้างอิงกฎหมายในส่วนเฉพาะอำานาจบังคับใช้มากกว่าการพิจารณาผลกระทบและเจตนารมณ์

ของกฎหมายและผังเมืองรวมทั้งการขาดการสื่อสาร การจัดทำาคู่มือ แนวทาง สำาหรับประชาชนและชุมชน
ในการมีส่วนร่วมและเข้าใจในกระบวนการทางผังเมืองที่เกี่ยวข้องและมีผลต่อการดำารงชีวิตและชุมชน

จึงทำาให้ความเดือดร้อนของประชาชนและชุมชนในหลายพื้นที่ไม่ได้รับการแก้ไข ไม่คุ้มครองสิทธิชุมชน

และยังไม่มีการศึกษาวิจัยเชิงลึกในด้านผังเมืองที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิทธิชุมชน ทั้งในด้านกระบวนการ
มาตรการ กฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำาไปสู่ข้อเสนอแนะที่เป็นรูปธรรม

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติในฐานะองค์กรตามรัฐธรรมนูญที่มีอำานาจหน้าที่ตาม
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 257 วรรคหนึ่ง อนุมาตรา (5) และ (6) และ

พระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2542 มาตรา15 (5) กำาหนดอำานาจหน้าที่

ในการส่งเสริมการศึกษา วิจัยและการเผยแพร่ความรู้ด้านสิทธิมนุษยชน ในการนี้ สำานักงานคณะกรรมการ

สิทธิมนุษยชนแห่งชาติจึงเห็นความจำาเป็นในการศึกษาวิจัย เรื่อง “ผังเมืองกับก�รคุ้มครองสิทธิชุมชนและ
สิทธิก�รมีส่วนร่วมของประช�ชน” เพื่อให้เกิดการมีส่วนร่วมในการรวบรวมข้อมูล ศึกษากรณีร้องเรียน

ของประชาชนและชุมชนในประเด็นผลกระทบจากการจัดการด้านผังเมืองที่ส่งผลกระทบต่อสิทธิชุมชน

เพื่อวิเคราะห์ สังเคราะห์ ทางวิชาการด้านผังเมืองและกฎหมายที่เกี่ยวข้องและเสนอแนวทางแก้ปัญหา

เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมในกระบวนการนโยบายสาธารณะด้านผังเมือง
ทั้งในช่วงก่อนการวางผัง ในระหว่างการวางผัง หลังการประกาศบังคับใช้ผังเมืองและการนำาผังเมืองไปใช้

ประโยชน์ในการปกป้องคุ้มครองสิทธิชุมชนต่อไป

1.2 วัตถุประสงค์

1) เพื่อรวบรวมข้อมูล กรณีศึกษาพื้นที่ที่มีการร้องเรียนในด้านผังเมืองและปัญหาที่มีสาเหตุเกี่ยวข้อง

กับกระบวนการผังเมือง

2) เพื่อวิเคราะห์จำาแนกปัญหาการใช้สิทธิในกระบวนการผังเมืองในช่วงต่างๆ ได้แก่ ช่วงผังเมือง
หมดอายุบังคับใช้ ช่วงระหว่างการวางผังเมืองและช่วงหลังจากประกาศใช้บังคับผังเมือง

32