Page 15 - โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง สิทธิชุมชนและผลกระทบโครงการพัฒนาภาคใต้
P. 15
บทที่ ๑
บทนํา
๑.๑ ความเป็นมาของโครงการ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร พุทธศักราช ๒๕๕๐ ได้บัญญัติให้ความคุ้มครองสิทธิชุมชนตาม
มาตรา ๖๖ ซึ่งกําหนดให้บุคคลที่รวมตัวกันเป็นชุมชน ชุมชนท้องถิ่น หรือชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิม ย่อมมี
สิทธิอนุรักษ์หรือฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรมของท้องถิ่นและของชาติ และมี
ส่วนร่วมในการจัดการ การบํารุงรักษา การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม รวมทั้ง
ความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุลและยั่งยืน และตามมาตรา ๖๗ ก็ได้กําหนดให้มีการคุ้มครอง
สิทธิของบุคคลที่จะมีส่วนร่วมกับรัฐและชุมชนในการอนุรักษ์ บํารุงรักษา และการได้ประโยชน์จาก
ทรัพยากรธรรมชาติ และความหลากหลายทางชีวภาพ และในการคุ้มครองส่งเสริม และรักษาคุณภาพ
สิ่งแวดล้อม เพื่อให้ดํารงชีพได้อย่างปกติและต่อเนื่องในสิ่งแวดล้อมที่จะไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ
อนามัย สวัสดิภาพ หรือคุณภาพชีวิตของตน และยังกําหนดให้รัฐต้องดําเนินการให้มีส่วนร่วมของ
ประชาชนในการกําหนดนโยบายและวางแผนพัฒนา ทั้งระดับชาติและท้องถิ่น ตามมาตรา ๘๗ วรรค ๑
และ ๒ โดย (๑) ส่งเสริมให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการกําหนดนโยบายและวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจและ
สังคม ทั้งในระดับชาติและระดับท้องถิ่น (๒) ส่งเสริมและสนับสนุนการมีส่วนร่วมของประชาชนในการ
ตัดสินใจทางการเมือง การวางแผนพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคม รวมทั้งการจัดทําบริการสาธารณะ
แนวนโยบายและการบริหารแผนพัฒนาในระดับประเทศที่ผ่านมาและในปัจจุบัน ส่วนใหญ่ยัง
ถูกกําหนดมาจากหน่วยงานของรัฐและเอกชนในส่วนกลาง นับตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๒๕ ที่รัฐได้กําหนดให้มี
แผนพัฒนาอุตสาหกรรมปิโตรเคมีและอุตสาหกรรมหนัก ในพื้นที่ภาคตะวันออก ภายใต้แผนพัฒนา
ชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก จนพัฒนาสู่ช่วงแผนพัฒนาอุตสาหกรรมปิโตรเคมีในระยะที่สามในปัจจุบัน
การพัฒนาในพื้นที่ภาคตะวันออกเป็นระยะเวลากว่า ๓๐ ปี ดังกล่าว ได้นําไปสู่ผลกระทบต่อสิทธิชุมชน
หลากหลายด้าน ปัจจุบันรัฐกําลังขยายโครงการพัฒนาอุตสาหกรรมปิโตรเคมีและอุตสาหกรรมหนักสู่
พื้นที่ภาคใต้ภายใต้โครงการแผนพัฒนาชายฝั่งทะเลภาคใต้ โดยใช้รูปแบบและชุดแผนพัฒนาจากพื้นที่
ชายฝั่งทะเลตะวันออก ซึ่งขณะนี้อยู่ในระยะเริ่มแรกของโครงการที่เป็นการเตรียมความพร้อมและ
ก่อสร้างระบบสาธารณูปโภคและระบบโลจิสติกส์เพื่อที่จะรองรับการพัฒนาอุตสาหกรรมในอนาคต เช่น
โครงการก่อสร้างท่าเรือน้ําลึกปากบาราและสงขลา โครงการก่อสร้างสะพานเศรษฐกิจด้วยระบบรถไฟ
