Page 21 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 21
ข - 1
คํานํา
สิทธิชุมชนและสิทธิการมีสวนรวมของประชาชน เปนสิทธิที่ไดรับการรับรองในรัฐธรรมนูญแหง
ราชอาณาจักรไทย ในขณะที่ผังเมืองมิไดเปนเพียงแผนผังหรือแผนที่ที่มีการกําหนดประเภทการใชประโยชน/
ที่ดินและการพัฒนาโครงขายคมนาคมในตัวชุมชนหรือพื้นที่วางผังเทานั้น แตผังเมืองยังเปนแนวนโยบาย
พื้นฐานของรัฐดานที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมซึ่งเกี่ยวของกับสิทธิของประชาชนและสิทธิชุมชน
ในการดํารงชีวิต การประกอบอาชีพ การจัดการสิ่งแวดลอม การวางแผนพื้นที่สําหรับการพัฒนาในอนาคต
ที่มีผลตอการเปลี่ยนแปลงสภาพทางกายภาพของพื้นที่และชุมชน มีการกําหนดพื้นที่เพื่อรองรับการอยูอาศัย
และการตั้งถิ่นฐานรองรับการเพิ่มของประชากรในอนาคตและการวางแผนการใชที่ดินเพื่อรองรับกิจกรรม
การพัฒนาตางๆ ทั้งกิจกรรมทางเศรษฐกิจ สังคม การบริการและการพัฒนาอุตสาหกรรมซึ่งมีทั้งขอดีและ
ขอเสียตอสิ่งแวดลอม โดยรวมถึงสิ่งแวดลอมทางธรรมชาติและสิ่งแวดลอมทางวัฒนธรรม ตลอดจนสุขภาวะ
ของชุมชน
ความเกี่ยวของของผังเมืองกับการใชประโยชน/ที่ดิน การกําหนดแผนและจัดทําโครงการที่มีผลตอ
สิ่งแวดลอมสุขภาพของประชาชนและชุมชน เปนประเด็นที่ไดรับการรองเรียนจากประชาชนและชุมชนมาก
ขึ้นทั้งในสวนของสาระการกําหนดการใชประโยชน/ที่ดินในผังเมืองที่กําหนดใหใชประโยชน/ในกิจกรรมที่
อาจจะกอใหเกิดผลกระทบตอการดํารงชีวิตและการประกอบอาชีพของประชาชน สิ่งแวดลอม
ทรัพยากรธรรมชาติ สุขภาพและการดํารงอยูของชุมชน ป;ญหาสิทธิในการเขาถึงขอมูลขาวสารและการมี
สวนรวมของประชาชนในกระบวนการผังเมืองป;ญหาการปฏิบัติงานของรัฐในชวงกอนประกาศใชบังคับผังเมือง
และหลังประกาศใชบังคับผังเมือง ที่กอใหเกิดการพัฒนากิจกรรมและโครงการที่สงผลกระทบตอสิทธิของ
ประชาชนและชุมชนโดยไมมีมาตรการคุมครองป=องกันและป;ญหาการไมนําผังเมืองไปใชประโยชน/ในการ
ปกป=องคุมครองสิทธิของประชาชนและสิทธิชุมชนในการดํารงชีวิตอยางปกติสุขในสิ่งแวดลอมและ
ทรัพยากรธรรมชาติที่ดีเปนตน
ศูนย/กฎหมายเพื่อการพัฒนา สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร/ ไดรับมอบหมายจากสํานักงาน
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ใหดําเนินการศึกษาวิจัย เรื่อง "ผังเมืองกับการคุมครองสิทธิชุมชน
และสิทธิการมีสวนรวมของประชาชน" เพื่อใหเกิดการมีสวนรวมในการรวบรวมขอมูล ศึกษากรณี
รองเรียนของประชาชนและชุมชนในประเด็นผลกระทบจากการพัฒนาที่เกี่ยวของกับการใชประโยชน/พื้นที่