Page 3 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงานตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน

คำนำ

รายงานโครงการจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงาน
ตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5 ) พ.ศ. 2555 เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน จัดทำขึ้นโดยได้รับ

ทุนสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรค และข้อท้าทาย
ในการดำเนินการพิสูจน์และการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ.

2555 และกฎกระทรวงการพิสูจน์และการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น พ.ศ. 2555 รวมถึงแนวปฏิบัติ

ที่เกี่ยวข้องกับการพิสูจน์และรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น พร้อมกับจัดทำข้อเสนอแนะมาตรการหรือ
แนวทางในการแก้ไขปัญหาสถานะบุคคล รวมถึงข้อเสนอแนะเชิงนโยบายในการส่งเสริมและคุ้มครอง

สิทธิมนุษยชนของคนไทยพลัดถิ่น

ในการจัดทำรายงานดังกล่าว คณะผู้วิจัยได้รวบรวมข้อมูล ข้อเท็จจริงครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย 4 กลุ่ม
ได้แก่ กลุ่มคนไทยพลัดถิ่น หน่วยงานภาครัฐที่ปฏิบัติงานเกี่ยวข้องกับกลุ่มคนไทยพลัดถิ่นทั้งระดับปฏิบัติและ

นโยบาย หน่วยงานภาคประชาสังคม กลุ่มนักวิชาการหรือผู้เชี่ยวชาญด้านสถานะบุคคลซึ่งเชี่ยวชาญประเด็น
ด้านคนไทยพลัดถิ่น รวมถึงรวบรวมประเด็นปัญหาทางกฎหมายตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ.

2555 และกฎกระทรวงการพิสูจน์และการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น พ.ศ. 2555 ตลอดจนหนังสือสั่งการ

ต่างๆ ซึ่งเป็นแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการพิสูจน์และรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น แล้วนำมาวิเคราะห์
สังเคราะห์ และจัดทำข้อเสนอแนะเพื่อแก้ไขปัญหาการคืนสัญชาติให้กับคนไทยพลัดถิ่น

คณะผู้วิจัยหวังเป็นอย่างยิ่งว่า รายงานฉบับนี้จะทำให้คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ หน่วยงาน
ภาครัฐ องค์กรพัฒนาเอกชนและประชาชนทั่วไป ได้รับทราบถึงสภาพปัญหาและข้อเท็จจริงของคนไทย

พลัดถิ่นในการได้กลับคืนสู่สัญชาติไทย ตลอดจนข้อจำกัดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างความตระหนักรู้ถึงปัญหา

การละเมิดสิทธิที่คนไทยพลัดถิ่นต้องเผชิญ และทบทวน ปรับปรุง พัฒนาแนวทางในการดำเนินการแก้ไขปัญหา
ในการคืนสัญชาติไทยให้แก่คนไทยพลัดถิ่นต่อไป

คณะผู้วิจัย
มิถุนายน 2565