Page 13 - คู่มือการทำความเข้าใจ เรื่อง สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง
P. 13
คู่มือ การทำาความเข้าใจ เรื่อง สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง 11
เมื่อเวลาผ่านไป ระบบรวมหมู่ซึ่งมีพื้นฐานอยู่บนหลักนิติธรรมช่วยให้มนุษย์พัฒนาตนเอง
จนเข้มแข็ง และมีแนวโน้มพัฒนาไปสู่การปกครองที่ประชาชนมีอำานาจสูงสุด (อำานาจประธิปไตยของ
๒
ประชาชน : popular sovereignty) หรือเป็นเหตุให้มีการพัฒนาเป็นระบบประชาธิปไตย ในเวลาต่อมา
ซึ่งเปิดโอกาสให้บุคคลสามารถใช้สิทธิในการเลือกและเลือกตั้งบุคคล (รัฐบาล) เพื่อทำาหน้าที่แทนตน
เหตุดังกล่าว จึงถือได้ว่าประชาธิปไตยเป็นระบบของรัฐบาลและสังคมที่ส่งเสริมประโยชน์
ร่วมกัน และมุ่งป้องกันไม่ให้มนุษย์แสดงพฤติการณ์ตามธรรมชาติของตนบางอย่าง ซึ่งอาจเป็นเรื่อง
เลวร้ายและเป็นอันตรายต่อบุคคลอื่นในสังคม ระบบดังกล่าวยอมรับว่าสังคมประกอบด้วยผล
ประโยชน์ที่หลากหลาย เป็นเหตุให้บุคคลทุกคนอาจไม่เห็นร่วมกันทั้งหมด และกำาหนดให้มีวิธีการ
แก้ไขความขัดแย้งของผลประโยชน์ด้วยสันติวิธี เพื่อให้ประชาธิปไตยทำาหน้าที่เหล่านี้ได้ เราจำาเป็น
ต้องมีหลักนิติธรรม
แนวคิดเรื่องสิทธิมนุษยชนจึงมีที่มาจากความเข้าใจเกี่ยวกับกฎหมายธรรมชาติและสิทธิ
ธรรมชาติเหล่านี้ แนวคิดเรื่องสิทธิมนุษยชน หลักนิติธรรมและประชาธิปไตยต่างเชื่อมโยงซึ่งกัน
และกัน และต่างเป็นจิ๊กซอว์ที่ประกอบกันขึ้นมาเป็นกลไกการบริหาร อยู่บนพื้นฐานการเคารพ
ศักยภาพของมนุษย์ในการคิดด้วยเหตุผลและในการเลือกให้พื้นที่กับมนุษย์ในการทำางานเพื่อประโยชน์
ร่วมกัน ทั้งนี้เพื่อให้เกิดความสงบสุขและความสามัคคีในสังคม และกำาหนดให้มีกลไกเพื่อคลี่คลาย
ความขัดแย้งด้วยสันติวิธี ในกรณีที่มีผลประโยชน์แตกต่างกัน
ในสังคมประชาธิปไตยสมัยใหม่ รัฐธรรมนูญทั้งในรูปของประมวลกฎหมายหรือที่ไม่ได้รวม
เป็นประมวลกฎหมาย เป็นพื้นฐานกำาหนดกรอบความสัมพันธ์ระหว่างกลไกการบริหารประเทศที่
แตกต่างกัน และระหว่างกลไกเหล่านี้กับบุคคลซึ่งอยู่ในสังคม กล่าวอีกอย่างหนึ่ง ถือได้ว่ารัฐธรรมนูญ
กำาหนดพื้นฐานของหลักนิติธรรมเพื่อจัดการกับความสัมพันธ์ในสังคม
อย่างไรก็ตาม มนุษย์มีความรับผิดชอบต้องทำาให้กลไกการบริหารทำาหน้าที่ของตนเองได้
ดังที่กล่าวถึงข้างต้น มนุษย์ไม่ได้ใช้ความสามารถในการใช้เหตุผลเพื่อประโยชน์ร่วมกันเสมอไป
แต่พฤติการณ์ของมนุษย์ในบางครั้งอยู่ใต้อิทธิพลของสัญชาติญาณแบบสัตว์ที่มุ่งแสวงหาอำานาจ
ความโลภ ความเห็นแก่ตัว ฯลฯ ด้วยเหตุดังกล่าว กลไกเหล่านี้จึงไม่บรรลุเป้าหมายที่พึงปรารถนา
ทุกครั้งไป แนวทางแก้ปัญหาอย่างหนึ่ง คือ การให้ความรู้ด้านสิทธิมนุษยชน หรือการเจรจากับ
ประชาชน หรือระหว่างรัฐบาลกับผู้ถูกปกครองเกี่ยวกับแนวคิดด้านสิทธิ ความรับผิดชอบ พันธกรณี
ทั้งนี้ เพื่อเปลี่ยนความคิดและทัศนคติเพื่อส่งเสริมให้ระบบและกลไกมุ่งหน้าคุ้มครองและส่งเสริม
ประโยชน์ร่วมกันที่คาดหวังไว้
๒ มีการอธิบายคำาว่าประชาธิปไตยอย่างละเอียดในเนื้อหาถัดไปของบทนี้
