Page 50 - การรวบรวมและวิเคราะห์เปรียบเทียบรายงานตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนของอนุกรรมการสิทธิในทรัพยากรน้ำ ชายฝั่ง แร่และสิ่งแวดล้อม ในอนุคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (พ.ศ.2544-2550)
P. 50
3.3.1 ประเด็นฐานทรัพยากรน ้า
กรณีร้องเรียน 63 กรณีเป็นการการละเมิดสิทธิและความเดือดร้อนที่ครอบคลุมเรื่องโครงการ
ั
ั
ก่อสร้าง เขื่อน อ่างเก็บน ้า ฝาย ท าให้เกิดปญหาการบังคับให้ชุมชนอพยพจากพื้นที่สร้างโครงการ ปญหาการไม่
ั
ก าหนดค่าชดเชย หรือก าหนดค่าชดเชยที่ไม่เป็นธรรมทั้งกรณีโครงการที่ก่อสร้างแล้วและยังไม่ก่อสร้าง ปญหาการ
ั
ท าลายระบบนิเวศ ปญหามลพิษ โครงการสร้างคลองส่งน ้า เป็นกรณีที่เกิดการละเมิดสิทธิในที่อยู่อาศัยและที่ท ากิน
ั
ั
ั
ปญหาการไม่ก าหนดค่าชดเชย หรือก าหนดค่าชดเชยที่ไม่เป็นธรรม ปญหาการท าลายระบบนิเวศ ปญหามลพิษ การ
สร้างสิ่งก่อสร้างกีดขวางและเปลี่ยนแปลงสภาพทางน ้าและแหล่งน ้า การท าลายระบบนิเวศ และสิ่งแวดล้อม ละเมิด
ั
สิทธิชุมชน ปญหามลพิษ และนโยบายและกิจกรรมการจัดการน ้า สร้างความขัดแย้งในการแย่งชิงน ้า รวมถึงการไม่
สามารถเข้าถึงทรัพยากรน ้าส าหรับประชาชนผู้ด้อยโอกาส
ั
ในการศึกษาครั้งนี้ได้จัดกลุ่มกรณีปญหาในเรื่องเขื่อน 30 กรณี เรื่องคลองส่งน ้า 5 กรณี เรื่อง
เปลี่ยนสภาพแหล่งน ้า 16 กรณี และเรื่องการจัดการน ้าอื่นๆ 14 กรณี ดังแสดงการแจกแจงในตารางที่ 3.3 และแสดง
ั
เปรียบเทียบจ านวนกรณีที่ร้องเรียนตามรายปีในลักษณะปญหาต่างๆได้ในแผนภูมิในภาพ 3.3
กรณีเขื่อน อ่างเก็บน ้า ฝาย ประตูระบายน ้า จ านวน 30 กรณี ได้แก่ อ่างเก็บน ้าโคคลาน
จังหวัดสระแก้ว, อ่างเก็บน ้าล าพันชาด จังหวัดมหาสารคาม, อ่างเก็บน ้าห้วยเสม็ด บุอ าเปาว์ และหัวอ่าง จังหวัด
สุรินทร์ เขื่อนแม่มอก จังหวัดล าปาง เขื่อนสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี เขื่อนท่าแซะ จังหวัดชุมพร อ่างเก็บน ้าแม่
ขาน จังหวัดเชียงใหม่ ฝายร่องน ้าทุ่งวารี จังหวัดร้อยเอ็ด อ่างเก็บน ้าคลองขลุง จังหวัดจันทบุรี เขื่อนแก่งเสือเต้น
จังหวัดแพร่ อ่างเก็บน ้าล ารูใหญ่ จังหวัดพังงา อ่างเก็บน ้านครไทย จังหวัดพิษณุโลก อ่างเก็บน ้าปูเตอร์ จังหวัดตาก
อ่างเก็บน ้าล าพะยา จังหวัดยะลา อ่างเก็บน ้าไชยปราการ จังหวัดเชียงใหม่ อ่างเก็บน ้าคลองล าชอน จังหวัดตรัง
อ่างเก็บน ้าคลองล าแซง ล าขัน จังหวัดสงขลา อ่างเก็บน ้าคลองซา จังหวัดนครศรีธรรมราช อ่างเก็บน ้าคลองกลาย
จังหวัดนครศรีธรรมราช อ่างเก็บน ้าคลองละไม จังหวัดนครศรีธรรมราช เขื่อนสาละวิน จังหวัดแม่ฮ่องสอน เขื่อน
โปร่งขุนเพชร จังหวัดชัยภูมิ เขื่อนคลองชมพู จังหวัดพิษณุโลก อ่างเก็บน ้า 3 แห่ง จังหวัดเชียงใหม่ ฝายหัวนา
่
จังหวัดศรีสะเกษ เขื่อนศรีนครินทร์ จังหวัดกาญจนบุรี เขื่อนกิ่วคอหมา จังหวัดล าปาง ฝายหนองสะลีก จังหวัด
เชียงใหม่ เขื่อนแม่สรวย แม่ตาช้าง จังหวัดเชียงราย เขื่อนราษีไศล จังหวัดศรีสะเกษ
กรณีคลองส่งน ้า จ านวน 5 กรณี ได้แก่ คลองส่งน ้าท่าทน จังหวัดนครศรีธรรมราช คลองส่ง
่
น ้าฝายตะลุง จังหวัดสุรินทร์ คลองส่งน ้าล าพะเนียง จังหวัดหนองบัวล าภู คลองส่งน ้าบ้านปาแดด จังหวัดเชียงราย
คลอง ร.1 จังหวัดสงขลา
กรณีสิ่งก่อสร้างกีดขวางและเปลี่ยนแปลงสภาพทางน ้าและแหล่งน ้า จ านวน 16 กรณี ได้แก่ )
สถานีประมงหนองปลาแขยง จังหวัดปราจีนบุรี ประตูระบายน ้าแม่น ้าท่าจีน 2 จุด จังหวัดสมุทรสาคร และจังหวัด
นครปฐม ประตูระบายคลองบางหลวงเชียงราก จังหวัดปทุมธานี สะพานแม่น ้าน้อย จังหวัดอยุธยา เขื่อนริมตลิ่งแม่
น ้าตาปี จังหวัดสุราษฎร์ธานี หนองญาติ จังหวัดนครพนม คลองสว่าน จังหวัดปทุมธานี รื้อ 3 ฝาย จังหวัด
เชียงใหม่ ประตูระบายน ้าคลองวังโตนด จังหวัดจันทบุรี ประตูระบายน ้าปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ก่อสร้าง
่
เขื่อนตลิ่งแม่น ้าน่าน จังหวัดพิษณุโลก ท่าโกรกทรายปาโมก จังหวัดอ่างทอง โครงการพัฒนาบึงบอระเพ็ด จังหวัด
นครสวรรค์ ถมทรายในแม่น ้าแม่กลอง จังหวัดกาญจนบุรี ตลิ่งแม่น ้าปราจีนบุรีพังทลาย จังหวัดปราจีนบุรี บุกรุก
พื้นที่ชุ่มน ้าพรุคันธุลี จังหวัดสุราษฎร์ธานี
กรณีการจัดการน ้า จ านวน 14 กรณี ได้แก่ ผันน ้าแม่กวง จังหวัดเชียงใหม่ ล าน ้าพองเน่า
เสีย จังหวัดขอนแก่น แก่นราชภูมิ จังหวัดนครราชสีมา การเปิดประตูเขื่อนปากมูล ปี 2548 จังหวัด
้
อุบลราชธานี หนองทะเล จังหวัดกระบี่ โรงไฟฟาพลังน ้าแม่ตื่น จังหวัดเชียงใหม่ การเปิดประตูเขื่อนปากมูล ปี
2550 จังหวัดอุบลราชธานี วิกฤตน ้าภาคตะวันออก โครงการผันน ้าโขง ชี มูน การร่วมทุนประปาภูมิภาคตะวันออก
35
