Page 29 - วารสารวิชาการสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม - ธันวาคม 2561)
P. 29
28 วารสารวิชาการสิทธิมนุษยชน
สมการ Anti-SLAPP Law แสดงให้เห็นว่า การแสดงข้อเท็จจริงหรือความเห็นในประเด็นสาธารณะเป็นการสร้าง
ประโยชน์ให้กับผู้กระทำาและสังคม ซึ่งมีนำ้าหนักมากกว่าประโยชน์ของผู้ถูกพาดพิงซึ่งก็คือเกียรติยศชื่อเสียงของ
ผู้ถูกพาดพิง การส่งเสริมและคุ้มครองผู้แสดงข้อเท็จจริงหรือความเห็นในประเด็นสาธารณะมิให้ถูกดำาเนินคดี
จึงเป็นสิ่งจำาเป็นเพื่อประโยชน์ส่วนรวม
การฟ้องคดีแพ่งและคดีอาญาฐานหมิ่นประมาทเป็นเครื่องมือของเจ้าหน้าที่ของรัฐหรือภาคเอกชน
ในการฟ้องข่มขู่คุกคาม ผู้ที่กล่าวหรือแสดงความคิดเห็นในกิจการสาธารณะ โดยการดำาเนินคดีอาญาเป็นที่นิยม
มากกว่าการดำาเนินคดีแพ่งเพราะให้ผลประโยชน์กับผู้ดำาเนินคดีมากกว่าต้นทุนที่เสียไปในการดำาเนินคดี
การแก้ไขกฎหมายและแนวปฏิบัติของศาล รวมทั้งการใช้กฎหมายที่มีอยู่ให้สอดคล้องกับแนวคิด Anti-SLAPP
Law เป็นสิ่งจำาเป็นเพื่อคุ้มครองผู้แสดงข้อเท็จจริงหรือความเห็นโดยสุจริตในกิจการสาธารณะซึ่งเป็นสิทธิมนุษยชน
ที่ได้รับการรับรองในระดับสากล
ข้อเสนอแนะในการปรับปรุงแก้ไขกฎหมาย แนวปฏิบัติ และการปรับใช้กฎหมายที่มีอยู่เพื่อสอดคล้อง
กับแนวคิด Anti-SLAPP Law มีดังนี้
1) เพิ่มข้อความต่อไปนี้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 423 “ผู้ใดกล่าวข้อความ
แสดงความคิดเห็น หรือไขข่าวแพร่หลายโดยสุจริตในกิจการสาธารณะ ไม่ต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทน”
2) เมื่อบุคคลใดถูกดำาเนินคดีแพ่งเพราะเหตุแห่งการฟ้องข่มขู่คุกคาม ให้ยื่นคำาขอต่อศาลเพื่อให้ศาล
วินิจฉัยชี้ขาดในประเด็นข้อกฎหมายเบื้องต้นตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 24 โดยไม่ต้อง
พิจารณาสืบพยานเพื่อให้คดีเสร็จสิ้นไปจากศาลโดยไม่เนิ่นช้า
3) ในการไต่สวนมูลฟ้องคดีอาญาที่โจทก์ยื่นฟ้องจำาเลยเป็นคดีหมิ่นประมาทหรือคดีแจ้งความเท็จ
ต่อเจ้าพนักงาน ให้ศาลออกระเบียบภายในโดยกำาหนดให้ศาลที่ทำาการไต่สวนมูลฟ้องตั้งประเด็นเรื่อง “การติชม
ด้วยความเป็นธรรม ซึ่งบุคคลหรือสิ่งใดอันเป็นวิสัยของประชาชนย่อมกระทำา ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา
329 (3)” สำาหรับข้อหาหมิ่นประมาท และตั้งประเด็นเรื่อง “การใช้สิทธิโดยสุจริตในการมีส่วนร่วมในกิจการสาธารณะ”
สำาหรับข้อหาแจ้งความเท็จต่อเจ้าพนักงาน หากเข้ากรณีดังกล่าวอย่างใดอย่างหนึ่ง ศาลสามารถยกฟ้องในชั้น
ไต่สวนมูลฟ้องได้โดยไม่ต้องประทับรับฟ้อง ซึ่งจะเป็นการคุ้มครองผู้แสดงข้อเท็จจริงหรือความเห็นโดยสุจริตใน
กิจการสาธารณะ
4) ในการพิจารณาสั่งคดีอาญาของพนักงานอัยการ หากปรากฏว่าเป็นคดีหมิ่นประมาทที่มี
การร้องทุกข์เพื่อปิดปากการมีส่วนร่วมในกิจการสาธารณะของผู้ต้องหา พนักงานอัยการควรไม่ฟ้องคดีเพราะเหตุ
การกระทำาไม่เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 329 (3) หรือ เพราะเหตุการฟ้องคดีไม่เป็นประโยชน์
สาธารณะตามพระราชบัญญัติองค์กรอัยการและพนักงานอัยการ พ.ศ. 2553 มาตรา 21 วรรค 2
