Page 46 - องค์ความรู้และแนวทางการตรวจสอบสิทธิชุมชนและสิทธิในที่ดิน
P. 46
(3) สิทธิและเสรีภาพในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560
รัฐธรรมนูณแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ก าหนดหลักเรื่องสิทธิและเสรี
ภาพต่อเนื่องจากรัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2540 และ พุทธศักราช 2550 โดยบัญญัติให้อ านาจอธิปไตยเป็นของ
ปวงชนชาวไทย ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ สิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาคของบุคคลย่อมได้รับความคุ้มครอง
ปวงชนชาวไทยย่อมได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญเสมอกัน
อย่างไรก็ตาม มาตรา 25 ระบุว่า “สิทธิและเสรีภาพของปวงชนชาวไทย นอกจากที่บัญญัติ
คุ้มครองไว้เป็นการเฉพาะในรัฐธรรมนูญแล้ว การใดที่มิได้ห้ามหรือจํากัดไว้ในรัฐธรรมนูญหรือในกฎหมายอื่น
บุคคลย่อมมีสิทธิและเสรีภาพที่จะทําการนั้นได้และได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ ตราบเท่าที่การใช้สิทธิ
หรือเสรีภาพเช่นว่านั้น ไม่กระทบกระเทือนหรือเป็นอันตรายต่อความมั่นคงของรัฐ ความสงบเรียบร้อยหรือ
ศีลธรรมอันดีของประชาชน และไม่ละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลอื่น” ซึ่งหมายถึงการพิจารณาการใช้เหตุผล
ตามมาตรา 25 นั้น ต้องไม่ขัดต่อ หลักนิติธรรม ไม่เพิ่มภาระหรือจ ากัดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลเกินสมควรแก่
เหตุ และจะกระทบต่อศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์มิได้ กล่าวคือการใช้เหตุผลต้องให้ได้สัดส่วนอย่างเหมาะสม
และหลักนี้ใช้กับการตรากฎหมายเช่นกัน ซึ่งบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ มาตรา 26
รัฐธรรมนูญ 2560 ก าหนดว่าด้วยสิทธิและเสรีภาพของปวงขนชาวไทย และน าสิทธิเสรีภาพบางด้านไปก าหนด
ไว้ในหมวดหน้าที่ของรัฐ
สิทธิในสิ่งแวดล้อม ไม่ได้บัญญัติถึงสิทธิที่จะอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดีเหมือนกับรัฐธรรมนูญ 2540 และ 2550 แต่
อนุมานได้ว่า สิทธิดังกล่าวมีอยู่ตามนัยความหมายของมาตรา 25
สิทธิในกระบวนการยุติธรรม ไม่มีบทบัญญัติว่าด้วยการคุ้มครอง ช่วยเหลือผู้ต้องหา จ าเลย และพยานใน
คดีอาญา การช่วยเหลือประชาชนในคดีแพ่ง แต่ได้ก าหนดให้บุคคลซึ่งได้รับความเสียหายจากการถูกละเมิดสิทธิ
หรือเสรีภาพหรือจากการกระท าความผิดอาญาของบุคคลอื่น มีสิทธิที่จะได้รับการเยียวยาหรือช่วยเหลือจากรัฐ
ตามที่กฎหมายบัญญัติ แต่อนุมานได้ว่าสิทธิดังกล่าวยังมีอยู่ตามนัยมาตรา 35
ส าหรับคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ รัฐธรรมนูญ 2560 ก าหนดให้เป็นองค์กรอิสระ และกรรมการต้อง
มาจากการสรรหาที่ผู้แทนองค์กรเอกชนด้านสิทธิมนุษยชนมีส่วนร่วม
รัฐธรรมนูญ 2560 ได้เพิ่มหมวดว่าด้วยการปฏิรูปประเทศซึ่งไม่เคยมีในรัฐธรรมนูญไทยมาก่อน
45
