Page 5 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2566

คำำานำา

คณ์ะกรรมิการสืิทธิิมินัุษยชื่นัแห่งชื่าติิ (กสืมิ.) ในัฐานัะองค์กรอิสืระติามิรัฐธิรรมินั่ญ

แห่งราชื่อาณ์าจำักรไทย พิุทธิศักราชื่ 2560 มิีบีทบีาทหนั้าที�ติามิหลักการว่าด้้วยสืถานัะ
ของสืถาบีันัแห่งชื่าติิเพิื�อสื่งเสืริมิและคุ้มิครองสืิทธิิมินัุษยชื่นัหร่อหลักการปารีสื ซ่�งกำาหนัด้
หนั้าที�ของสืถาบีันัสืิทธิิมินัุษยชื่นัแห่งชื่าติิในัการเฝ้้าระวังสืถานัการณ์์สืิทธิิมินัุษยชื่นัเพิื�อประเมิินั

และจำัด้ทำารายงานัประจำำาปี พิร้อมิทั�งมิีข้อเสืนัอแนัะเพิื�อให้มิีการสื่งเสืริมิและคุ้มิครองสืิทธิิมินัุษยชื่นั
ติ่อรัฐบีาล รัฐสืภัา หร่อองค์กรที�มิีอำานัาจำหนั้าที� รวมิทั�งการติิด้ติามิประเมิินัผลติามิข้อเสืนัอแนัะ
ด้ังกล่าว เพิื�อให้มิั�นัใจำว่ามิีกลไกการปกป้องและคุ้มิครองสืิทธิิของประชื่าชื่นั ด้ังนัั�นั การจำัด้ทำา
รายงานัสืถานัการณ์์สืิทธิิมินัุษยชื่นัของประเทศจำ่งเป็นัหนั้าที�สืำาคัญอย่างยิ�งของ กสืมิ. ซ่�งเป็นั
ไปติามิหนั้าที�และอำานัาจำที�กำาหนัด้ในัรัฐธิรรมินั่ญแห่งราชื่อาณ์าจำักรไทย พิุทธิศักราชื่ 2560

มิาติรา 247 (2) และพิระราชื่บีัญญัติิประกอบีรัฐธิรรมินั่ญว่าด้้วยคณ์ะกรรมิการสืิทธิิมินัุษยชื่นั
แห่งชื่าติิ พิ.ศ. 2560 มิาติรา 26 (2) ประกอบีมิาติรา 33 มิาติรา 40 และมิาติรา 44 ที�บีัญญัติิ
ให้ กสืมิ. เฝ้้าระวังและติิด้ติามิเหติุการณ์์หร่อสืถานัการณ์์ด้้านัสืิทธิิมินัุษยชื่นัของประเทศ

อย่างติ่อเนัื�อง และให้จำัด้ทำารายงานัด้ังกล่าวเป็นัประจำำาทุกปีให้แล้วเสืร็จำภัายในั 90 วันั
นัับีแติ่วันัสืิ�นัปีปฏิิทินัเพิื�อเสืนัอติ่อรัฐสืภัาและคณ์ะรัฐมินัติรี และเผยแพิร่ติ่อประชื่าชื่นั
โด้ยติ้องคำานัึงถึงความิถ่กติ้อง เป็นัธิรรมิ และผลประโยชื่นั์สื่วนัรวมิของชื่าติิเป็นัสืำาคัญ
รายงานัผลการประเมิินัสืถานัการณ์์ด้้านัสืิทธิิมินัุษยชื่นัของประเทศไทยฉบีับีนัี�จำัด้ทำาข่�นั
จำากกระบีวนัการเฝ้้าระวังและติิด้ติามิเหติุการณ์์สืิทธิิมินัุษยชื่นัที�เกิด้ข่�นัในัประเทศ ระหว่าง

เด้ือนัมิกราคมิ - ธิันัวาคมิ 2566 ซ่�งรวมิถึงการติิด้ติามิผลการด้ำาเนัินัการติามิข้อเสืนัอแนัะ
ติ่อรัฐบีาลของปี 2565 โด้ยสืำานัักงานัคณ์ะกรรมิการสืิทธิิมินัุษยชื่นัแห่งชื่าติิในัฐานัะหนั่วยงานั
สืนัับีสืนัุนัการด้ำาเนัินังานัของ กสืมิ. ได้้รวบีรวมิข้อมิ่ลและข้อเท็จำจำริงจำากการรายงานั

ของแหล่งข้อมิ่ลเปิด้ทั�วไป ฐานัข้อมิ่ลจำากรายงานัสืถิติิของหนั่วยงานัของรัฐ รวมิถึงการปฏิิบีัติิงานั
ติามิหนั้าที�และอำานัาจำของ กสืมิ. ทั�งในัสื่วนัข้อร้องเรียนั ข้อเสืนัอแนัะ แถลงการณ์์ติ่อเหติุการณ์์
สืำาคัญ การจำัด้ประชืุ่มิสืัมิมินัารับีฟังความิคิด้เห็นัจำากทุกภัาคสื่วนัในัประเด้็นัสืิทธิิติ่าง ๆ
รวมิทั�งการจำัด้เวทีสืมิัชื่ชื่าสืิทธิิมินัุษยชื่นัซ่�งจำัด้ข่�นัในัปี 2566 ติ่อเนัื�องเป็นัปีที� 2 ในั 5 ประเด้็นั
สืำาคัญ ได้้แก่ (1) สืิทธิิในักระบีวนัการยุติิธิรรมิ (2) สืิทธิิชืุ่มิชื่นัและสืิ�งแวด้ล้อมิ (3) การแก้ไข

ปัญหากลุ่มิสืถานัะบีุคคล (4) การขจำัด้การเลือกปฏิิบีัติิติ่อบีุคคล และ (5) การแก้ไขปัญหา
ความิรุนัแรงในัครอบีครัว จำากนัั�นัจำ่งนัำาข้อมิ่ลที�ได้้ทั�งหมิด้มิาประมิวลเป็นัสืถานัการณ์์
และวิเคราะห์สืถานัการณ์์ที�เกิด้ข่�นัเพิื�อประเมิินัว่ารัฐได้้เคารพิหร่อคุ้มิครองสืิทธิิและเสืรีภัาพิ

ของประชื่าชื่นัที�ได้้รับีการรับีรองในัรัฐธิรรมินั่ญ กฎหมิายภัายในัประเทศ สืนัธิิสืัญญาระหว่าง
ประเทศด้้านัสืิทธิิมินัุษยชื่นัที�ประเทศไทยเป็นัภัาคีและมิาติรฐานัสืิทธิิมินัุษยชื่นัสืากลหร่อไมิ่
ทั�งนัี� ภัาพิรวมิของการติอบีรับีติ่อข้อเสืนัอแนัะของ กสืมิ. ในัปี 2565 ทุกหนั่วยงานั
เห็นัสือด้คล้องที�จำะติ้องด้ำาเนัินัการเพิื�อให้สืถานัการณ์์สืิทธิิมินัุษยชื่นัในัด้้านัติ่าง ๆ ด้ียิ�งข่�นั
แติ่ยังมิีบีางสื่วนัที�ติ้องติิด้ติามิความิก้าวหนั้า รวมิถึงปัญหาเกี�ยวกับีสืิทธิิมินัุษยชื่นัที�เกิด้ข่�นั

ในัปีนัี� จำากนัั�นัจำ่งจำัด้ทำาเป็นัรายงานัโด้ยสืรุปที�สืำาคัญ