Page 260 - รายงานโครงการศึกษา เรื่อง การจัดทำตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
P. 260
182
ตัวชี้วัดที่คณะผู้ศึกษาได้ด าเนินการพัฒนาขึ้นนี้ใช้กรอบการด าเนินการที่ได้แนะน าโดยส านักงานข้าหลวง
ใหญ่สิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติเป็นแนวทาง โดยการศึกษาพันธกรณีระหว่างประเทศ สาระแห่งสิทธิใน
มิติต่าง ๆ เพื่อให้ตัวชี้วัดนั้นได้บ่งชี้ถึงพันธะหน้าที่ด้านต่าง ๆ ของรัฐ ตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนที่พัฒนาขึ้นนี้มิได้
ประสงค์ที่จะสร้างเกณฑ์สิทธิมนุษยชนที่เป็นอุดมคติของสิทธิมนุษยชน แต่ตั้งอยู่บนหลักการทางกฎหมายและ
ข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นในสังคมไทย เพื่อให้น าไปสู่การยอมรับและใช้ได้จริง
สิ่งที่ควรค านึงก็คือ ตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเป็นเพียงเครื่องมือในการตรวจสอบการด าเนินงานของรัฐบาล
เท่านั้น สิทธิมนุษยชนจะเกิดขึ้นจริงหรือไม่ และรัฐจะเคารพ ปกป้องคุ้มครองสิทธิประชาชนหรือไม่เพียงใด
ขึ้นอยู่กับหน่วยงานที่เป็นผู้ปฏิบัติงานเป็นส าคัญ
อย่างไรก็ตาม ถ้าสามารถท าให้ประชาชนได้รู้ว่าตนเองมีสิทธิอย่างไร รัฐมีหน้าที่อย่างไร และตนเองจะ
ใช้ช่องทางใดในการเรียกร้องเยียวยาสิทธิ ก็จะช่วยป้องกันการละเมิดสิทธิ และช่วยให้มีการยกระดับการพัฒนา
ด้านสิทธิมนุษยชนให้สูงขึ้น ดังนั้นการสร้างจิตส านึกให้รักษาสิทธิและสร้างกระบวนการการติดตาม ตรวจสอบ
โดยภาคประชาชนจึงมีความส าคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าการตรวจสอบโดย กสม.
คณะผู้ศึกษาหวังว่าตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนที่พัฒนาขึ้นนี้นอกจากจะเป็นเครื่องมือให้ กสม. แล้ว ยังจะเป็น
เครื่องในการติดตาม ตรวจสอบการด าเนินงานด้านสิทธิมนุษยชนโดยภาคประชาสังคมได้อีกด้วย
ตัวชี้วัดที่จัดท าขึ้นนี้ไม่ใช่ตัวชี้วัดชุดสุดท้าย หรือตัวชี้วัดที่ใช้ได้ตลอดไป แต่จะต้องมีการพัฒนา เสริม
หรือปรับให้สอดคล้องกับสภาพการณ์ด้านสิทธิมนุษยชน ซึ่งมีพลวัตรสูง และให้สอดคล้องกับพันธกรณีของรัฐที่
จะต้องส่งเสริมให้เกิดความก้าวหน้าขึ้นตามล าดับ
สิ่งส าคัญไม่หย่อนไปกว่าการก าหนดตัวชี้วัดฯ ก็คือ จะต้องมีการพัฒนาวิธีการเก็บข้อมูล และการ
รายงานข้อมูลและหลักฐานด้านต่าง ๆ ที่จ าเป็นต่อการวิเคราะห์ ประเมิน เพื่อสนับสนุนในการออกแบบ
ก าหนดตัวชี้วัดเพื่อให้มีความสอดคล้องและเหมาะสมกับสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศ เพื่อให้
สอดคล้องกับพันธกรณีของรัฐให้มีความก้าวหน้ายิ่งขึ้น
6.2 ข้อเสนอแนะ
เพื่อให้ได้ประโยชน์จากตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนที่คณะผู้ศึกษาได้
พัฒนาขึ้นในการติดตามตรวจสอบ ประเมินการท างานของรัฐบาลให้ได้ผลเป็นจริงขึ้นตามที่บุคคลมีสิทธิดังที่
รับรองไว้ตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนนั้น คณะผู้ศึกษามีข้อเสนอแนะต่อ กสม. และหน่วยงานของ
รัฐบาลที่เกี่ยวข้องดังนี้
1. กสม. ควรจะต้องจัดให้มีหน่วยงานหรือก าหนดตัวบุคคลที่ท าหน้าที่รวบรวมและประมวลข้อมูลที่ได้รับ
จากหน่วยงานที่เป็นเจ้าของข้อมูล หรือหน่วยงานที่จัดเก็บข้อมูล ในลักษณะที่เป็น Clearing House
ขึ้นโดยเฉพาะ
2. กสม. ควรจะออกแบบ ประเภท ลักษณะ ของข้อมูลที่ต้องการ ทั้งข้อมูลเชิงปริมาณ และข้อมูลเชิง
คุณภาพ รวมทั้งก าหนด “กระบวนการการรายงานข้อมูล (Reporting Procedure)” ตลอดจน
