Page 60 - ศัพท์สิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิมนุษยชนศึกษา

และการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างรุนแรง กว้างขวาง และเป็นระบบในหลาย
ประเทศ

สงครามเย็นเกิดจากการที่ประเทศสหภาพโซเวียตไม่ไว้วางใจประเทศ
สหรัฐอเมริกาและพันธมิตร คือ อังกฤษ และฝรั่งเศส โดยสหภาพโซเวียตเกรงว่า
ระบอบสังคมนิยมโซเวียตจะถูกปิดล้อมโดยพันธมิตร ซึ่งเป็นประเทศทุนนิยม
จึงได้แสวงหาพันธมิตรโดยการผนวกดินแดนประเทศต่าง ๆ ที่มีอาณาเขต
ติดต่อกับสหภาพโซเวียตเข้าเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต พร้อมทั้งใช้
นโยบายแทรกแซงประเทศยุโรปตะวันออกให้เปลี่ยนนโยบายทางการเมือง
เศรษฐกิจ และสังคม ให้เหมือนกับสหภาพโซเวียต ดังนั้น ประเทศเสรีนิยม
ซึ่งนำาโดยประเทศสหรัฐอเมริกาเกรงว่า สหภาพโซเวียตจะขยายลัทธิสังคมนิยม
ไปทั่วโลก จึงได้สร้างแนวร่วมพันธมิตรเพื่อสกัดกั้นลัทธิสังคมนิยม โดยสหรัฐ
อเมริกา แคนาดา และพันธมิตรในยุโรป ได้ร่วมกันจัดตั้งองค์การสนธิสัญญา
ป้องกันแอตแลนติกเหนือ หรือ นาโต (North Atlantic Treaty Organization
- NATO) เพื่อช่วยเหลือกันทางด้านทหาร และร่วมป้องกันกรณีที่ถูกโจมตี
ในขณะที่สหภาพโซเวียตและกลุ่มประเทศสังคมนิยมได้ทำาความตกลง
ความร่วมมือทางทหารภายใต้องค์การสนธิสัญญาวอร์ซอว์ เพื่อมิตรภาพ
ความร่วมมือ และช่วยเหลือซึ่งกันและกัน (Warsaw Treaty Organization
of Friendship, Cooperation, and Mutual Assistance) หรือที่รู้จักกัน
ในชื่อ องค์การสนธิสัญญาวอร์ซอร์ (Warsaw Pact) เพื่อสร้างอำานาจ
ต่อรองทางการทหาร

ในช่วงสงครามเย็น ทั้งสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียตได้ใช้
นโยบายการต่างประเทศหลายอย่างในการแข่งขัน เพื่อสร้างและรักษา
อิทธิพลของตนเองต่อประเทศอื่น ตลอดจนการแข่งขันการพัฒนาและสะสม
อาวุธนิวเคลียร์ เพื่อให้มีความได้เปรียบทางทหาร มีการใช้นโยบายการต่าง
ประเทศแบบเบ็ดเสร็จ คือ ให้การช่วยเหลือทั้งทางทหาร วิชาการ และการเงิน
แก่ประเทศที่อยู่ในกลุ่มของตน เพื่อรักษากลุ่ม แต่ถ้าประเทศนั้นมีท่าทีออกห่าง
ก็จะใช้นโยบายแทรกแซง บ่อนทำาลาย หรือบางครั้งใช้กำาลังเข้าแทรกแซง
มีเหตุการณ์ที่เป็นชนวนจนเกือบจะเกิดสงครามระหว่างสหรัฐอเมริกา
และสหภาพโซเวียตหลายครั้ง เช่น วิกฤตการณ์การปิดล้อมเบอร์ลิน
วิกฤตการณ์ขีปนาวุธนิวเคลียร์ในคิวบา เป็นต้น

49