Page 58 - รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน (ฉบับสมบูรณ์)

รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดท าข้อเสนอแนะ มาตรการ หรือแนวทางในการส่งเสริมและ
คุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

อย่างเป็นระบบ รวมถึงเพื่อให้การพิจารณาข้อขัดแย้งของคณะกรรมการที่เกี่ยวข้อง

กับที่ดินที่มีอยู่ในปัจจุบันมีข้อยุติ

(2) กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับป่าไม้

 พระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ. 2484 (มีการแก้ไขในปี พ.ศ. 2562 ซึ่งจะได้กล่าวถึงในหัวข้อ

ถัดไป)

− กฎหมายฉบับนี้มีเจตนารมณ์เพื่อควบคุมการท าไม้ในป่าหรือการเก็บหาของป่า และการ
แผ้วถางป่า

− มาตรา 4 (1) ได้นิยาม “ป่า” หมายความว่า ที่ดินที่ยังมิได้มีบุคคลได้มาตามกฎหมาย
ที่ดิน ซึ่งเป็นนิยามที่มีความหมายกว้างและไม่สัมพันธ์กับธรรมชาติของค าว่า “ป่า” ส่งผล

ให้ผู้ที่ครอบครองพื้นที่ดังกล่าว หากมีการท าไม้หรือถางป่าเพื่อท าการเกษตรจะมี

ความผิดตามกฎหมายฉบับนี้ทันที

 พระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2504 (มีการแก้ไขในปี พ.ศ. 2562 ซึ่งจะได้
กล่าวถึงในหัวข้อถัดไป)

− กฎหมายฉบับนี้มีเจตนารมณ์เพื่อจัดตั้งและคุ้มครองอุทยานแห่งชาติ เพื่อคุ้มครองรักษา

ทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ให้คงอยู่ในสภาพธรรมชาติเดิม
− ที่ดินที่จะก าหนดเป็นบริเวณอุทยานแห่งชาติต้องเป็นที่ดินที่มิได้อยู่ในกรรมสิทธิ์หรือ

ครอบครองโดยชอบด้วยกฎหมายของบุคคลใดซึ่งมิใช่ทบวงการเมือง (มาตรา 6 วรรค 2)

− การก าหนดเขตอุทยานแห่งชาติจะต้องออกเป็นพระราชกฤษฎีกาและมีแผนที่แสดง
แนวเขตแห่งบริเวณที่ก าหนดแนบท้ายพระราชกฤษฎีกา (มาตรา 6) วิธีการขยายหรือ

เพิกถอนเขตอุทยานแห่งชาติให้ต้องออกเป็นพระราชกฤษฎีกา (มาตรา 7) ก าหนดให้มี
หลักเขตและป้ายหรือเครื่องหมายอื่นแสดงเขตอุทยานแห่งชาติไว้ตามสมควรเพื่อให้ประ

ชาชนเห็นได้ว่าเป็นเขตอุทยานแห่งชาติ (มาตรา 8)
− การมีคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ (หมวด 2) ท าหน้าที่ในการให้ค าปรึกษาต่อรัฐมนตรี

ในการก าหนดเขตที่ดินให้เป็นอุทยานแห่งชาติ การขยายหรือการเพิกถอน การคุ้มครอง

และดูแลรักษาอุทยานแห่งชาติ ตลอดจนเรื่องอื่นๆ ที่รัฐมนตรีปรึกษา
− ห้ามกระท าการต่างๆ ภายในเขตอุทยาน (มาตรา 16) ดังนี้

 ยึดถือครอบครองที่ดิน รวมตลอดถึงก่อสร้าง แผ้วถางหรือเผาป่า

 เก็บหา น าออกไป ท าด้วยประการใดๆ ให้เป็นอันตราย หรือท าให้เสื่อมสภาพซึ่งไม้
ยางไม้ น้ ามันยาง น้ ามันสน แร่หรือทรัพยากรธรรมชาติอื่น

 น าสัตว์ออกไปหรือท าด้วยประการใดๆ ให้เป็นอันตรายแก่สัตว์
 ท าด้วยประการใดๆ ให้เป็นอันตรายหรือท าให้เสื่อมสภาพแก่ดิน หิน กรวด หรือ

ทราย

2-40 สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย