Page 65 - ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายและข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ : เล่ม 1 ระหว่างวันที่ 1 มีนาคม 2554 - 31 ธันวาคม 2557
P. 65
63
ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายหรือข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎ
ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เล่ม ๑ ระหว่าง ๑ มีนาคม ๒๕๕๔ – ๓๑ ธันวาคม ๒๕๕๗
ซึ่งที่ผ่านมามีกฎหมายจำานวนหลายฉบับที่เจ้าหน้าที่เคยนำามาใช้บังคับกับเหตุการณ์อันเนื่องมาจาก
การชุมนุมสาธารณะ ได้แก่ พระราชบัญญัติทางหลวง พ.ศ. ๒๕๓๕ พระราชบัญญัติการจราจรทางบก
พ.ศ. ๒๕๒๒ พระราชบัญญัติว่าด้วยการรักษาความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของ
บ้านเมือง พ.ศ. ๒๕๓๕ พระราชบัญญัติควบคุมการโฆษณาโดยการใช้เครื่องขยายเสียง พ.ศ. ๒๔๙๓
พระราชกำาหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๔๘ พระราชบัญญัติกฎอัยการศึก
พ.ศ. ๒๔๕๗ พระราชบัญญัติการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร พ.ศ. ๒๕๕๑ ประมวล
กฎหมายอาญา ฯลฯ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติเห็นว่า การนำากฎหมายดังกล่าวมาใช้
บังคับกับการชุมนุมสาธารณะไม่เป็นไปตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช ๒๕๕๐ เนื่องจากมิได้มีวัตถุประสงค์เพื่อดำาเนินการเกี่ยวกับการชุมนุมสาธารณะโดยเฉพาะ
และยังมีบทบัญญัติที่ขัดหรือแย้งกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ อีกด้วย
นอกจากนี้ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติพิจารณาแล้วเห็นว่า การชุมนุมใน
ที่สาธารณะที่ผ่านมา มีทั้งการชุมนุมเพื่อเรียกร้องหรือแสดงความคิดเห็นทางการเมือง การชุมนุม
เพื่อคัดค้านการดำาเนินโครงการขนาดใหญ่ของรัฐ และการชุมนุมเพื่อเรียกร้องให้รัฐเข้าช่วยเหลือใน
เรื่องเกี่ยวกับเศรษฐกิจและปัญหาปากท้องความเป็นอยู่ของประชาชน ซึ่งถือเป็นสิทธิเสรีภาพในการ
แสดงความคิดเห็นของประชาชนที่สำาคัญ ดังนั้น หากรัฐบาลจะเสนอให้มีการออกกฎหมายเพื่อ
รองรับรัฐธรรมนูญมาตราดังกล่าว ก็ควรเป็นกฎหมายที่กำาหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ การใช้อำานาจของ
เจ้าหน้าที่ในการควบคุมดูแลการชุมนุมในที่สาธารณะ ในกรณีที่จำาเป็นต้องจำากัดเสรีภาพดังกล่าว
จะต้องกระทำาเท่าที่จำาเป็น ได้สัดส่วนและพอสมควรแก่เหตุ และจะกระทบกระเทือนสาระสำาคัญ
แห่งสิทธิและเสรีภาพนั้นมิได้ รวมถึงเพื่อสร้างดุลยภาพกับเสรีภาพของประชาชนอื่นที่จำาเป็นต้องใช้
พื้นที่สาธารณะที่อาจถูกกระทบอันเนื่องมาจากการชุมนุมดังกล่าวด้วย การตราพระราชบัญญัติว่าด้วย
การชุมนุมสาธารณะไม่ควรเป็นอุปสรรคปิดกั้นการใช้เสรีภาพดังกล่าว แต่ควรเป็นเครื่องมืออำานวย
ความสะดวกและเป็นหลักประกันแก่การแสดงความคิดเห็นของประชาชน
อนึ่ง พระราชบัญญัติว่าด้วยการชุมนุมสาธารณะ ควรเป็นกฎหมายที่เจ้าหน้าที่รัฐใช้
ปฏิบัติงานเกี่ยวกับการจัดการการชุมนุมสาธารณะ เว้นแต่เมื่อมีสถานการณ์ฉุกเฉินเร่งด่วนที่ยากต่อ
การบริหารราชการ เช่น ในยามปกติหรือเมื่อประเทศอยู่ในภาวะสงคราม จึงจะนำากฎหมายพิเศษ เช่น
พระราชกำาหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน หรือพระราชบัญญัติกฎอัยการศึก แล้วแต่
กรณีมาใช้บังคับ แต่ก็ต้องกระทำาภายในระยะเวลาอันจำากัดเท่าที่จำาเป็นแก่สถานการณ์
๔.๒ ชื่อกฎหมาย
หลักการและเหตุผลอันสำาคัญในการตรากฎหมายว่าด้วยการชุมนุมสาธารณะ คือ
สาระสำาคัญของสิทธิและเสรีภาพในการชุมนุม ที่รับรองไว้ในรัฐธรรมนูญและกติการะหว่างประเทศ
ควรได้รับการคุ้มครองโดยกฎหมาย เมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว การตรากฎหมายมาใช้บังคับในเรื่องการชุมนุม
